Ambebi.ge გთა­ვა­ზობთ სა­ინ­ტე­რე­სო მა­სა­ლებს "პა­ლიტ­რა მე­დი­ის" სხვა­დას­ხვა ბეჭ­დუ­რი გა­მო­ცე­მის არ­ქი­ვე­ბი­დან. ამ­ჯე­რად წარ­მო­გიდ­გენთ ჟურ­ნალ "გზის" 2001 წლის პუბ­ლი­კა­ცი­ას

***

ჩემი რეს­პონ­დენ­ტი მრა­ვალ­შვი­ლი­ა­ნი დე­დაა. მას სამი ქა­ლიშ­ვი­ლი და ორი ვაჟი ჰყავს. მისი უფ­რო­სი ვაჟი ჯერ მხო­ლოდ ოც­და­ო­რი წლი­საა და უკვე მე­სა­მე შვი­ლის და­ბა­დე­ბას ელო­დე­ბა. ერთი შე­ხედ­ვით, იშ­ვი­ა­თი ბედ­ნი­ე­რე­ბაა, რომ არა დიდი სა­ი­დუმ­ლო, რო­მელ­საც ოჯა­ხის უფ­რო­სი ქალ­ბა­ტო­ნი, ნარ­გი­ზა გულ­ში ინა­ხავს. ბოლო ათი წლის მან­ძილ­ზე მან ოთხი ბავ­შვი გა­ა­ჩი­ნა და გა­აშ­ვი­ლა, უფრო ზუს­ტად რომ ვთქვათ - გა­ყი­და. თი­თო­ე­ულ­ში მხო­ლოდ 500 დო­ლა­რამ­დე გა­და­უ­ხა­დეს. მეტი თა­ვა­დაც არ მო­უ­თხო­ვია. ეს ამ­ბა­ვი ზოგს შე­იძ­ლე­ბა არც გა­უკ­ვირ­დეს, რად­გან, რო­გორც თა­ვად ნარ­გი­ზამ მი­თხრა, თურ­მე მის მსგავ­სად სხვა ქა­ლე­ბიც იქ­ცე­ვი­ან... თურ­მე ასე­თი ქა­ლე­ბის რი­ცხვი იმ­დე­ნად დი­დია, რომ უკვე კლი­ენ­ტის მო­ძებ­ნაც კი უჭირთ...

მი­ჭირს შე­კი­თხვის დას­მა, არ ვიცი, სა­ი­დან და­ვი­წყო. იქ­ნებ ის უფრო მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია, თუ რამ აი­ძუ­ლა ხუთი შვი­ლის დედა, ბავ­შვი გა­ეშ­ვი­ლე­ბი­ნა... ან იქ­ნებ ის არის მთა­ვა­რი, რო­გორ შეძ­ლო ქალ­მა ოთხი შვი­ლის გა­ყიდ­ვა... ფაქ­ტი ერ­თია - ჩემ წინ ზის ნამ­დვი­ლი მშრო­მე­ლი ქალი, სა­ხე­გა­რუ­ჯუ­ლი, გა­დაღ­ლი­ლი, და­ხეთ­ქილ­ხე­ლე­ბი­ა­ნი, სი­ნა­ნუ­ლით სავ­სე სა­ხით. მე არ ვიცი, რას ვგრძნობ მის მი­მართ, არც ის ვიცი, რო­გორ გან­სჯის მას მკი­თხვე­ლი, თუმ­ცა, ნარ­გი­ზას ეს არ აღელ­ვებს, ის იმა­ზე უფრო წუხს, ბოლო დროს რომ მე­ძა­ვე­ბი მომ­რავ­ლდნენ, რომ გა­ირ­ყვნა ქვე­ყა­ნა და ქარ­თვე­ლი კა­ცე­ბი ვე­ღარ ახერ­ხე­ბენ თა­ვი­ან­თი ოჯა­ხე­ბის შე­ნახ­ვას... მეც ამით ვსარ­გებ­ლობ და ვე­კი­თხე­ბი:

- თქვე­ნი ქმა­რი რო­გო­რი კა­ცია? იცის, ბავ­შვის გა­საშ­ვი­ლებ­ლად რომ ხართ ჩა­მო­სუ­ლი?

- მე და ჩემ­მა ქმარ­მა ერ­თმა­ნე­თი მა­შინ შე­ვიყ­ვა­რეთ როცა ძა­ლი­ან პა­ტა­რე­ბი ვი­ყა­ვით, ეზო­ში ტიტ­ლი­კა­ნე­ბი დავ­რბო­დით და არ ვი­ცო­დით, სირ­ცხვი­ლი რა იყო. როცა შე­ვუღლდით, მე თვრა­მე­ტი წლის ვი­ყა­ვი, ის - ოცის. კარ­გად არა­სო­დეს გვი­ცხოვ­რია, მაგ­რამ ჩვე­ნი შრო­მით კარ­გი ოჯა­ხი შევ­ქმე­ნით. წლის­თავ­ზე ტყუ­პი ვაჟი შეგ­ვე­ძი­ნა. ძა­ლი­ან გა­მი­ჭირ­და მათი გაზ­რდა - სულ ავად­მყო­ფობ­დნენ. დე­დამ­თი­ლი მეხ­მა­რე­ბო­და. დი­ლით რომ ყა­ნა­ში წა­ვი­დო­დი, ბავ­შვებს მას­თან ვტო­ვებ­დი. იქ შე­მო­მეს­მე­ბო­და ხოლ­მე მათი ტი­რი­ლი, გა­მოვ­ვარ­დე­ბო­დი, მო­ვა­წო­ვებ­დი ძუ­ძუს და ისევ უკან გავ­რბო­დი. ახალ­გაზ­რდა ვი­ყა­ვი და ვუძ­ლებ­დი მძი­მე შრო­მას. ქმა­რიც მეხ­მა­რე­ბო­და. მხო­ლოდ იმას აკე­თებ­და, რაც მე მე­სი­ა­მოვ­ნე­ბო­და. ოც­და­სა­მი წე­ლია ერ­თად ვცხოვ­რობთ, ჯერ მის­გან გული არ მტკე­ნია. რა თქმა უნდა, იცის, ახლა აქ რომ ვარ და უკვე მე­ხუ­თე ბავ­შვის გა­საშ­ვი­ლებ­ლად ვემ­ზა­დე­ბი. ამას ჩემი ნე­ბით ვა­კე­თებ, ქმარს კი არ და­უ­ძა­ლე­ბია...

- საკ­მა­ოდ ახალ­გაზ­რდა ხართ და უკვე მე­ა­თე მშო­ბი­ა­რო­ბის­თვის ემ­ზა­დე­ბით. ოც­და­სამ წე­ლი­წად­ში ათი ბავ­შვის გა­ჩე­ნა იოლი საქ­მე არ არის. რო­გორც გა­ვი­გე, მგო­ნი, ახლა შვი­ლიშ­ვი­ლებ­საც ზრდით. რო­გორ უძ­ლებთ ასეთ დატ­ვირ­თვას?

- შვი­ლიშ­ვი­ლე­ბი მე გავ­ზარ­დე. რძა­ლი აკ­ვან­თან არ მი­მი­კა­რე­ბია. ის სტუ­დენ­ტია, მალე მე­სა­მე ბავ­შვს გა­ა­ჩენს, თა­ნაც ნაზი გო­გოა, უძი­ლო­ბას ვერ იტანს. მე კი ხა­რი­ვით ჯან­მრთე­ლი ვარ. ორ­მოც­და­ერ­თი წლის გავ­ხდი და ჯერ კბი­ლიც არ მტკე­ნია. სურ­დო ბო­ლოს მა­შინ მქონ­და, ჩემი უმ­ცრო­სი შვი­ლი რომ გა­ვა­ჩი­ნე, ის კი უკვე სკო­ლას ამ­თავ­რებს. ქალს თუ კარ­გი ქმა­რი ჰყავს, ქალი თუ სიყ­ვა­რუ­ლი­თა და სით­ბო­თია გა­რე­მო­ცუ­ლი, ბევრ რა­მეს გა­უძ­ლებს...

- რა­ტომ დად­გა თქვენს ოჯახ­ში ბავ­შვის გა­ყიდ­ვის სა­ჭი­რო­ე­ბა?

- თქვენ ცუდ შე­კი­თხვებს მის­ვამთ. გინ­დათ, ისე გა­მო­იყ­ვა­ნოთ, თით­ქოს ბავ­შვე­ბით ვვაჭ­რობ­დე. ეს არის ტყუ­ი­ლი. სი­მარ­თლე ის არის, რომ მე ჩემი ოჯა­ხის გა­და­სარ­ჩე­ნად ვიბ­რძვი... ამ ათი წლის წინ როცა მო­სა­ვა­ლი არ მო­ვი­და, წყალ­დი­დო­ბამ, მერე კი გვალ­ვამ, სი­მინ­დი გა­ა­ფუ­ჭა, მთე­ლი ზამ­თა­რი შვი­ლებს ტყე­მალს ვაჭ­მევ­დი. და­ხა­ლო­ე­ბით თე­ბერ­ვლის ბო­ლოს კი მივ­ხვდი, ორ­სუ­ლად რომ ვი­ყა­ვი. ფულს სად ვი­შო­ვი­დი აბორ­ტის­თვის?! ჩვენს სო­ფელ­ში ახ­ლაც ისე უჭირს ხალ­ხს, პურს ვერ ყი­დუ­ლო­ბენ. რა­ტომ უნდა მეთ­ქვა ქმრის­თვის ეს ამ­ბა­ვი?! ისე­დაც ნერ­ვი­უ­ლობ­და, ღა­მე­ე­ბი არ ეძი­ნა. შე­მე­შინ­და, თავი არ მო­იკ­ლას-მეთ­ქი... წო­ნა­ში რომ ვი­მა­ტებ­დი, ეს არა­ვის გაჰ­კვირ­ვე­ბია: ისე­დაც მსუ­ქა­ნი ვარ... მშო­ბი­ა­რო­ბის დრომ რომ მო­მი­წია, თბი­ლის­ში წა­მო­ვე­დი, ვი­თომ კვერ­ცხის გა­სა­ყი­დად. მი­ვე­დი ნა­თე­სა­ვებ­თან ტი­რი­ლით: მიშ­ვე­ლეთ, და­მეხ­მა­რეთ, ბავ­შვით სო­ფელ­ში ვერ ჩა­ვალ-მეთ­ქი. ორი დღის შემ­დეგ უც­ნო­ბი ქალი მო­იყ­ვა­ნეს. მშო­ბი­ა­რო­ბის ფულს ეს გა­და­იხ­დის, სა­მა­გი­ე­როდ, ბავ­შვი მას უნდა მი­აშ­ვი­ლოო - ამისხნა მას­პინ­ძელ­მა. შვე­ბით ამო­ვი­სუნ­თქე. ისე მოხ­და, რომ იმ სა­ღა­მოს ვიმ­შო­ბი­ა­რე, ყვე­ლა­ფე­რი იმა­ზე იოლი აღ­მოჩ­ნდა, ვიდ­რე მე მე­გო­ნა. მე­ო­რე დღეს­ვე ექთან­მა მი­თხრა: შე­გიძ­ლია წახ­ვი­დე, ამ პა­ლა­ტა­ში ის ქალი უნდა და­ვაწ­ვი­ნო, ვი­საც ბავ­შვი მი­აშ­ვი­ლეო. თავს კარ­გად ვგრძნობ­დი, ჩი­ტი­ვით ვი­ყა­ვი. დავ­ბრუნ­დი ჩემს ნა­თე­სა­ვებ­თან. მათ ასი დო­ლა­რი მომ­ცეს - იმ კე­თილ ქალს და­ე­ტო­ვე­ბი­ნა ჩემ­თვის, ვი­საც ბავ­შვი მი­ვე­ცი.

- ასე მგო­ნია, ძა­ლი­ან იო­ლად დათ­მეთ შვი­ლი. მა­ო­ცებს თქვე­ნი სიმ­შვი­დე. ნუთუ არ გა­გიჩ­ნდათ სურ­ვი­ლი, ახალ­შო­ბი­ლი აღარ გა­გეშ­ვი­ლე­ბი­ნათ?

- თქვენ გინ­დათ, ტი­რი­ლით გი­ამ­ბოთ ეს ამ­ბა­ვი? სი­ნამ­დვი­ლე­ში მე არ მი­ტი­რია, ერთი ცრემ­ლიც არ ჩა­მომ­ვარ­დნია, ცრემ­ლი გამ­შრა­ლი მქონ­და... მე, ხუთი შვი­ლის დე­დამ, მე­ექ­ვსე შვი­ლი გუ­ლი­დან მო­ვიგ­ლი­ჯე. რო­გორ შე­გიძ­ლი­ათ მკი­თხოთ, თუ ინა­ნე­თო?! გაზ­რდი­ლი შვი­ლე­ბი შიმ­ში­ლით მე­ხო­ცე­ბოდ­ნენ, ჩვი­ლის გაზ­რდას რო­გორ­ღა შევ­ძლებ­დი?! ალ­ბათ მე ის უნა­ხა­ვი შვი­ლი ყვე­ლა­ზე მე­ტად მიყ­ვარ­და, რად­გან იმ ცხოვ­რე­ბის­თვის ვერ გა­ვი­მე­ტე, რო­მე­ლიც ჩემს ხუთ შვილს შე­ვუქ­მე­ნით მე და ჩემ­მა ქმარ­მა.

- ქმა­რი ვე­რა­ფერს მიხ­ვდა?

- რო­გორც კი სახ­ლში დავ­ბრუნ­დი, მკი­თხა: ბავ­შვი რა უყა­ვიო. თურ­მე შე­უმ­ჩნე­ვია, ფეხ­მძი­მედ რომ ვი­ყა­ვი. წარ­მო­იდ­გი­ნეთ, რო­გორ სი­დუ­ხ­ჭი­რე­ში უნდა ვყო­ფი­ლი­ყა­ვით, ქმარ­მა რომ დახ­მა­რე­ბის ხელი ვერ გა­მო­მი­წო­და. კაც­მა, რო­მელ­მაც შვი­ლე­ბის­თვის მუხლჩა­უხ­რე­ლად იშ­რო­მა, მე­ექ­ვსე შვილ­ზე უარი თქვა, რად­გან მის შრო­მას სარ­გე­ბე­ლი აღარ მოჰ­ქონ­და, მისი შრო­მით ოჯა­ხი ვე­ღარ იკ­ვე­ბე­ბო­და, ბავ­შვე­ბი მშივ­რე­ბი იყ­ვნენ... ორი­ვე უბე­დუ­რე­ბი და სა­ცო­და­ვე­ბი ვი­ყა­ვით. როცა ერ­თად ვწვე­ბო­დით, ხმას არ ვი­ღებ­დით, რად­გან ვი­ტან­ჯე­ბო­დით, სა­ტან­ჯვე­ლი კი იმ­დე­ნად დიდი იყო, სი­ტყვე­ბით ერ­თმა­ნეთს ვერ ვუ­ზი­ა­რებ­დით... ერთი თვე ასე გა­მე­ხე­ბულ­მა იარა ჩემ­მა ქმარ­მა, მერე ცულს ხელი და­ავ­ლო, გა­ვარ­და ბა­ღის ბო­ლოს, დადო ჯირკზე ხელი და ორი თითი სა­კუ­თა­რი ხე­ლით მო­იჭ­რა... გა­და­ი­რივ­ნენ ბავ­შვე­ბი. ატე­ხეს წი­ვილ-კი­ვი­ლი. დღემ­დე ვერ ხვდე­ბი­ან, რა­ტომ მო­იქ­ცა მათი მამა ასე, მხო­ლოდ მე ვიცი ამ საქ­ცი­ე­ლის მი­ზე­ზი. შვი­ლის გაშ­ვი­ლე­ბით გა­მოწ­ვე­უ­ლი ტკი­ვი­ლი ეცო­ტა­ვა, სული და გული კი სტკი­ო­და, მაგ­რამ სხე­უ­ლიც უნ­დო­და, რომ სტკე­ნო­და...

- შემ­დეგ რა მოხ­და? რა­ტომ­ღა გა­აშ­ვი­ლეთ კი­დევ ერთი ბავ­შვი?

- ასი დო­ლა­რი მალე დავ­ხარ­ჯეთ. ისევ მშივ­რე­ბი დავ­რჩით. მო­სა­ვა­ლი მხო­ლოდ ორ თვეს გვე­ყო, ზამ­თარს კი, რო­გორც ამ­ბო­ბენ, დიდი კუჭი აქვს. ერთ დღეს ჩემი ნა­თე­სა­ვე­ბი ჩა­მო­ვიდ­ნენ თბი­ლი­სი­დან - აი, ისი­ნი, ვისი ოჯა­ხი­და­ნაც ჩემი ბავ­შვი გა­ვაშ­ვი­ლეთ. რო­გორც კი შე­მომ­ხე­დეს, თქვეს: შენ ნამ­დვი­ლად ფეხ­მძი­მედ ხარო. ვი­უ­ა­რე, მაგ­რამ ორი თვის მერე გა­ირ­კვა, რომ ოთხი თვის ორ­სუ­ლი ვი­ყა­ვი. უკვე ჩემი ნე­ბით გა­დავ­წყვი­ტე, ვინ­მე მე­ნა­ხა, ვინც ფულს გა­და­მიხ­დი­და. ისევ ნა­თე­სა­ვე­ბის და­მეხ­მარ­ნენ და მო­ნა­ხეს ოჯა­ხი რო­მე­ლიც ხუ­თას დო­ლარს მომ­ცემ­და და მშო­ბი­ა­რო­ბის­თვის სა­ჭი­რო ხარ­ჯებ­საც სა­კუ­თარ თავ­ზე აი­ღებ­და, თუ გო­გოს გა­ვა­ჩენ­დი. აგ­ვის­ტოს ბო­ლოს ვიმ­შო­ბი­ა­რე. ტყუ­პი ბიჭი შე­მე­ძი­ნა, რო­გორც იცით, მე სხალ­ში მყავს ტყუ­პი ბიჭი. კლი­ენ­ტი დავ­კარ­გე - ბი­ჭის აყ­ვა­ნა­ზე ვე­რაფ­რით და­ვი­თან­ხმე, ბავ­შვებს ხომ არ გა­დავ­ყრი­დი?! გა­დავ­წყვი­ტე, სო­ფელ­ში წა­მეყ­ვა­ნა. ამ დროს ვი­ღაც კაცი მო­ვი­და და მი­თხრა: ჩემ­მა რძალ­მა წუ­ხელ იმ­შო­ბი­ა­რა, მკვდა­რი ბავ­შვი და­ი­ბა­და, შენს ორი­ვე ბიჭს წა­ვიყ­ვანთ და ათას დო­ლარს გა­და­გიხ­დი­თო. დავ­თან­ხმდი. ერთ ბიჭს ლაშა-გი­ორ­გი და­არ­ქვეს, მე­ო­რეს - უბ­რა­ლოდ, გი­ორ­გი. ის ბავ­შვე­ბი არ მი­ნა­ხავს, უარი ვთქვი: არ შე­მეძ­ლო მათი ნახ­ვა.

- ისევ არ გი­ტი­რი­ათ?

- სხვა­თა შო­რის, რომ და­ვი­ბა­დე, თურ­მე არც მა­შინ და­მი­წყია ტი­რი­ლი. ბევ­რი მირ­ტყეს, ორი თი­თით, ფე­ხის გუ­ლებ­ზე, მაგ­რამ ხმა ვერ ამო­მა­ღე­ბი­ნეს. ეს დე­და­ჩე­მის­გან მახ­სოვს...

- მე­ო­თხე­დაც იმი­ტომ გა­ა­ჩი­ნეთ და გა­აშ­ვი­ლეთ ბავ­შვი, რომ ფული გჭირ­დე­ბო­დათ?

- არა. უბ­რა­ლოდ, ჩემს შვილს ცოლი მოჰ­ყავ­და, რომ გა­ვი­გე - ფეხ­მძი­მედ ვი­ყა­ვი, რძალს სახ­ლში ჩვი­ლი ბავ­შვით ხომ არ დავ­ხვდე­ბო­დი?! აბორ­ტიც დაგ­ვი­ა­ნე­ბუ­ლი იყო, იძუ­ლე­ბუ­ლი გავ­ხდი, ისევ უშ­ვი­ლო წყვი­ლი მო­მე­ძებ­ნა...

- თქვენ მიერ გაშ­ვი­ლე­ბუ­ლი ოთხი­ვე ბავ­შვი სა­ი­მე­დო ხელ­შია?

- კი. ისი­ნი ბედ­ნი­ე­რე­ბი ქნე­ბი­ან. მათ მზრუნ­ვე­ლო­ბა და ალერ­სი არ მო­აკ­ლდე­ბათ. ოთხი­ვე შეძ­ლე­ბულ­მა ოჯა­ხებ­მა იშ­ვი­ლეს. მე ყო­ველ­თვის თვალ­ყურს მი­ვა­დევ­ნებ მათ ცხოვ­რე­ბას. ღმერ­თი ისე არ გამ­წი­რავს, რო­მე­ლი­მეს რა­ი­მე რომ გა­უ­ჭირ­ვოს. არა აქვს მნიშ­ვნე­ლო­ბა, იმ ბავ­შვებს ეტ­კი­ნე­ბათ რამე, რომ­ლე­ბიც გა­ვაშ­ვი­ლე, თუ იმათ, როლ­მე­ბიც სახ­ლში მყვა­ნან - ყვე­ლა­ნი ჩემი შვი­ლე­ბი არი­ან. ათი­ვე­ნი რომ ჩემ­თან იყ­ვნენ, ახლა გმი­რი დედა ვიქ­ნე­ბო­დი... მე მა­ინც ბედ­ნი­ე­რი ვარ. ცხრა­ვე შვი­ლი ჯან­მრთე­ლი და ერ­თმა­ნეთ­ზე ლა­მა­ზე­ბი არი­ან. მე­ა­თეს ამ დღე­ებ­ში გა­ვა­ჩენ. ისე­თი შეგ­რძნე­ბა მაქვს, გოგო და­ი­ბა­დე­ბა.

- გაშ­ვი­ლე­ბუ­ლი ბავ­შვე­ბი­დან ძუძუ არც ერ­თის­თვის არ გი­წო­ვე­ბი­ათ?

- მე­ო­თხე ბავ­შვი რომ გა­ვაშ­ვი­ლე და სახ­ლში დავ­ბრუნ­დი, თავს ცუ­დად ვგრძნობ­დი: მუ­შა­ო­ბა არ შე­მეძ­ლო, მალე ვიღ­ლე­ბო­დი. სულ ცუ­დის მო­ლო­დინ­ში ვი­ყა­ვი. ორი თუ სამი თვის შემ­დეგ კი, უც­ნა­უ­რი რამ და­მე­მარ­თა: ძუ­ძუ­ე­ბი ამეწ­ვა, გე­გო­ნე­ბო­დათ, ცე­ცხლი უკი­დი­აო, ისე მქონ­და გა­წით­ლე­ბუ­ლი, თან, რძეც ვერ გა­ვიბ­რუ­ნე უკნა. მთე­ლი ამ ხნის მან­ძილ­ზე ჩე­მით ვიწ­ვე­ლი­დი. გა­ვავ­სებ­დი ჭი­ქას და გა­და­ვაქ­ცევ­დი. ბავ­შვი სა­დღა იყო, რომ მის­თვის მეჭ­მია... ავ­ფო­რი­აქ­დი, ქმარ-შვილს ვუ­თხა­რი - ექიმ­თან უნდა წა­ვი­დე, ცუ­დად ვარ-მეთ­ქი. ჩა­მო­ვე­დი თბი­ლის­ში, მი­ვე­დი იმ ოჯახ­ში, სა­ი­და­ნაც ბავ­შვი წა­იყ­ვა­ნეს... ნამ­დვი­ლად ის ბავ­შვი ცუ­დად არის-მეთ­ქი, ვუ­თხა­რი მას­პინ­ძელს. და­მე­თან­ხმა. სა­ღა­მოს გაშ­ვი­ლე­ბუ­ლი ბავ­შვი მო­იყ­ვა­ნეს ჩემ­თან. თურ­მე სულ ტი­რო­და, საჭ­მელს არ ჭამ­და. წო­ნა­ში არ იმა­ტებ­და, რა­საც შე­ჭამ­და, უკან იღებ­და. მე რად­გან ძუ­ძუ­ში რძე ისევ მქონ­და, შევ­თა­ვა­ზე მის მშობ­ლებს - თუ გინ­დათ, ძუ­ძუს მო­ვა­წო­ვებ-მეთ­ქი. ბავ­შვე­ბი სა­წო­ვა­რას რომ მი­ეჩ­ვე­ვი­ან, ძუ­ძუს პირს აღარ ჰკი­დე­ბენ, მან კი ენერ­გი­უ­ლად ჩა­ით­რია პირ­ში ჩემი ძუძუ და და­ი­წყო წოვა... ერთი თვე ვა­წო­ვე ძუძუ და ისე მო­ვა­კე­თე, მშობ­ლებ­მა გა­ო­ცე­ბის­გან პირი და­ა­ღეს...

- ერთი თვე ბავ­შვს ძუძუ აჭა­მეთ და მა­ინც დათ­მეთ? რო­გორ­ღა მო­იგ­ლი­ჯეთ გუ­ლი­დან?

- მშობ­ლე­ბი არ მი­ტო­ვებ­დნენ. მოჰ­ყავ­დათ მხო­ლოდ მა­შინ, როცა ჭა­მას ითხოვ­და. დღე-ღა­მე­ში ხან­და­ხან ათ­ჯერ მა­ინც მო­დი­ოდ­ნენ ხოლ­მე. როცა ძუ­ძუს ვა­წო­ვებ­დი, სა­ხე­ზე ცხვირ­სა­ხოცს ვა­ფა­რებ­დი, რომ არ დამ­მახ­სოვ­რე­ბო­და...

- რომ არ შეგ­ყვა­რე­ბო­დათ?

- დე­დას შვი­ლი იმ წუ­თი­დან უყ­ვარს, როცა მის მოძ­რა­ო­ბას სა­კუ­თარ სხე­ულ­ში გრძნობს... ტკი­ვი­ლე­ბის­გან გა­ტან­ჯუ­ლი, რო­გორც კი ახალ­შო­ბი­ლის ტი­რილს გა­ი­გო­ნებს, მა­შინ­ვე ყვე­ლა­ფე­რი ავი­წყდე­ბა და მხო­ლოდ ბედ­ნი­ე­რე­ბას გა­ნიც­დის. მეც ოთხი­ვე ბავ­შვი, რო­მე­ლიც გა­ვაშ­ვი­ლე, მუ­ცელ­ში­ვე შე­ვიყ­ვა­რე. სხვა­თა შო­რის, ოთხი­ვე ბი­ჭია, სამ მათ­განს ახალ­მა მშობ­ლებ­მა გი­ორ­გი და­არ­ქვეს, მე­ო­თხეს ლუკა ჰქვია. სწო­რედ ლუ­კას ვა­წო­ვე ძუძუ.

- ძა­ლი­ან მი­ჭირს თქვე­ნი გა­გე­ბა... არ მეს­მის თქვე­ნი...

- მე მხო­ლოდ უფა­ლი გა­მი­გებს, როცა მის სამ­სჯარ­ვო­ზე წარვდგე­ბი.

ლელა ჭან­კო­ტა­ძე

ჟურ­ნა­ლი "გზა"

#42 18.10.2001