სო­ხუ­მის და­ცე­მის დღე - 27 სექ­ტემ­ბე­რი სა­ქარ­თვე­ლოს ეროვ­ნუ­ლი გმი­რის ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვას და­ღუპ­ვის დღე­ცაა. აფხა­ზე­თის მი­ნის­ტრთა საბ­ჭოს თავ­მჯდო­მა­რის გარ­დაც­ვა­ლე­ბი­დან 20 წლის თავ­ზე, მას­თან უკა­ნას­კნელ შეხ­ვედ­რა­სა და მისი ცხედ­რის გად­მოს­ვე­ნე­ბის დე­ტა­ლებს იხ­სე­ნებს ყო­ფი­ლი ვიცე-პრე­მი­ე­რი და სოფ­ლის მე­ურ­ნე­ო­ბის ექსმი­ნის­ტრი ბა­კურ გუ­ლუა. 27 სექ­ტემ­ბე­რი ჩემს ცხოვ­რე­ბა­ში ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე მძი­მე დღე­აო, - ამ­ბობს გუ­ლუა და იმა­საც გვიმ­ხელს, რომ გული წყდე­ბა - ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვას გარ­დაც­ვა­ლე­ბი­დან 20 წლის თავ­ზე, მის საფ­ლავ­ზე ჯან­მრთე­ლო­ბის პრობ­ლე­მის გამო ვერ გავა.

- არა­სო­დეს მით­ქვამს, რომ ომის მო­ნა­წი­ლე ვარ, რად­გან ია­რა­ღი ხელ­ში არ ამი­ღია, თუმ­ცა სო­ხუმ­ში ხში­რად ვი­ყა­ვი. სამ­წუ­ხა­როდ, იქ ვი­ყა­ვი იმ დრა­მა­ტულ დღე­ებ­შიც. სო­ხუ­მი აქ­ტი­უ­რად რომ იბომ­ბე­ბო­და, რეზო სა­ლუქ­ვა­ძემ, სო­ხუ­მის ფი­ზი­კო­ტექ­ნი­კუ­რი ინ­სტი­ტუ­ტის დი­რექ­ტორ­მა მთხო­ვა, ცოტა ბენ­ზინს თუ გა­მო­მი­ყოფთ, თავ­დაც­ვის მიზ­ნით, ჭურ­ვებ­სა და ქვე­მე­ხებს და­ვამ­ზა­დებ­თო. მე­ომ­რე­ბი გვთხოვ­დნენ, იქ­ნებ ცოლ-შვი­ლი გა­ა­რი­დოთ აქა­უ­რო­ბას ნავ­სად­გურ­ში მდგომ მე­თევ­ზე­ე­ბის გე­მი­თო. შე­ვარ­დნა­ძეს­თან დავ­რე­კე. არც კი იცო­და, რომ სო­ხუმ­ში ვი­ყა­ვი. მი­თხრა, ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვა სხდო­მას ატა­რებს, მოდი და გა­მო­გი­ყოფთ ბენ­ზინ­სო. რას ვი­ფიქ­რებ­დი, რომ ეს ჩემი და ჟი­უ­ლის ბოლო შეხ­ვედ­რა იქ­ნე­ბო­და. მი­ვე­დი, რა­ღაც ინ­ცი­დენ­ტი მოხ­და და ხმა­ურ­ზე გა­მო­ვი­და ჟი­უ­ლი. და­მი­ნა­ხა თუ არა, გა­და­მეხ­ვია.

- მთავ­რო­ბის სხდო­მის წინ რა ინ­ცი­დენ­ტი მოხ­და?

- გენო ადა­მია და­უ­პი­რის­პირ­და ერთ გე­ნე­რალს, ვინც იაქ­ტი­უ­რა ქარ­თუ­ლი ჯა­რის გა­ნი­ა­რა­ღე­ბის საქ­მე­ში. უთხრა, ხომ გე­უბ­ნე­ბო­დით, ომი და­ი­წყე­ბა და ხელ­ცა­რი­ე­ლე­ბი დავ­რჩე­ბი­თო და გა­ი­წია მას­ზე, მაგ­რამ გია ყარ­ყა­რაშ­ვილ­მა შე­უ­შა­ლა ხელი. დე­ტა­ლებს აღარ და­ვა­კონ­კრე­ტებ... სწო­რედ ამ ხმა­ურ­ზე გა­მო­ვი­და შარ­ტა­ვა. ერ­თმა კო­რეს­პონ­დენ­ტმა ფო­ტო­ე­ბის გა­და­ღე­ბა და­ი­წყო. ჟი­უ­ლიმ ჯერ და­უ­შა­ლა. მერე თქვა, ბა­კურ­თან დიდი ხა­ნია სუ­რა­თი არ გა­და­მი­ღია, მოდი, გა­დაგ­ვი­ღე­თო... მივ­მარ­თავ იმ კო­რეს­პონ­დენტს, თუ ომს გა­და­ურ­ჩა და აქვს ფირი, და­მა­ვა­ლებს, თუ მო­მაწ­ვდის. ეს იქ­ნე­ბა ჩემი ცხოვ­რე­ბის ყვე­ლა­ზე დიდი მა­ტი­ა­ნე... იმ დღეს დავ­ცილ­დით ერ­თმა­ნეთს მე და ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვა. სა­ლუქ­ვა­ძის­თვის 4 ტონა ბენ­ზი­ნი გა­მოყ­ვეს. ნავ­სად­გუ­რის­კენ გა­ვე­მარ­თე. უშიშ­რო­ე­ბის მი­ნის­ტრმა შე­ვარ­დნა­ძის თხოვ­ნა გად­მომ­ცა, ოჩამ­ჩი­რე­ში ჩა­დით და თან გა­ი­გეთ, რა ვი­თა­რე­ბა­აო. ნავ­სად­გურ­ში მო­ვე­ლა­პა­რა­კე გე­მის კა­პი­ტანს, მე­ქა­ნი­კოსს. უშიშ­რო­ე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლებ­მა საწ­ვა­ვი ჩაგ­ვის­ხეს. შუ­ქუ­რას ზო­ნას­თან მო­იყ­ვა­ნეს დაჭ­რი­ლე­ბი, მო­ხუ­ცე­ბი, ქა­ლე­ბი და ბავ­შვე­ბი. ოთხად ოთხი ბიჭი ვი­ახ­ლე ერთი ავ­ტო­მა­ტით.

ყუ­რე­ში გა­ვე­დით თუ არა, მტერ­მა და­ბომბვა დაგ­ვი­წყო, გემ­ზე პა­ნი­კა ატყდა. ჭურ­ვე­ბი ახ­ლო­მახ­ლო ცვი­ო­და. თან, სა­ში­ნე­ლე­ბის მოწ­მე­ნი გავ­ხდით - სო­ჭი­დან სამ­გზავ­რო თვითმფრი­ნა­ვი მოფ­რი­ნავ­და. გუ­და­უ­თი­დან მო­მა­ვალ­მა კა­ტერ­მა რა­კე­ტა ეს­რო­ლა და ჩვენ თვალ­წინ, პირ­და­პირ ყუ­რე­ში ჩა­მო­აგ­დო. და­ახ­ლო­ე­ბით, 27 კაცი და­ი­ღუ­პა. უმ­რავ­ლე­სო­ბა ჟურ­ნა­ლის­ტი იყო...

ჩვენ კი, ეტყო­ბა, რეზო სა­ლუქ­ვა­ძე "გა­მოგ­ვეხ­მა­უ­რა" - ჰა­ერ­ში შემ­ხვედ­რი ჭურ­ვე­ბი გა­უშ­ვეს და გა­ვაღ­წი­ეთ. ოჩამ­ჩი­რე­ში ღა­მის პირ­ვე­ლის ნა­ხე­ვარ­ზე ჩა­ვე­დით. იმის გახ­სე­ნე­ბაც არ მინ­და, იქ რა სუ­რა­თი ვნა­ხე... ეს 22 სექ­ტემ­ბერს მოხ­და. 27-ში კი, უკვე თბი­ლის­ში ვი­ყა­ვი.

- და 27 სექ­ტემ­ბერს მოკ­ლუ­ლი ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვას ცხედ­რის გად­მო­სას­ვე­ნებ­ლად შე­ვარ­დნა­ძის და­ვა­ლე­ბით, სო­ხუმ­ში რო­დის გაბ­რუნ­დით?

- 28-ში გავფრინ­დი სო­ხუმ­ში. ჟი­უ­ლის ძმის - სო­სოს თხოვ­ნით, შევ­ქმე­ნი ჯგუ­ფი, რო­მე­ლიც ძი­რი­თა­დად მგე­ობ­რე­ბით, ნა­თე­სა­ვე­ბით და­ვა­კომ­პლექ­ტე. ყვე­ლა­ფე­რი უნდა გაგ­ვე­კე­თე­ბი­ნა ცხედ­რის და­სახ­სნე­ლად. თუ ამას ახლა ვერ მო­ვა­ხერ­ხებ­დით, ვე­ღა­რა­სო­დეს შევ­ძლებ­დით. ად­ლერ­ში ჩავფრინ­დით. გა­გიმ­ხელთ, სამი სა­წო­ლი გვქონ­და წა­ღე­ბუ­ლი - ჟუ­ი­ლი შარ­ტა­ვას, მა­მია ალა­სა­ნი­ა­სა და პი­რა­დი მცვე­ლის - ქა­თა­მა­ძის ცხედ­რე­ბი ერ­თად უნდა გად­მოგ­ვეს­ვე­ნე­ბი­ნა. ად­ლე­რის აე­რო­პორ­ტში ვნა­ხეთ რუ­სე­თის სპეც­სამ­სა­ხუ­რის პოლ­კოვ­ნი­კი შუ­ი­კო­ვი. საქ­მის კურ­სში ვარ, რის­თვის ჩა­მოხ­ვე­დი­თო, მი­თხრა, მაგ­რამ აჭი­ა­ნუ­რებს აფხა­ზუ­რი მხა­რე ცხედ­რის გად­მო­ცე­მას, ისიც კი ვერ გა­ვი­გეთ, რა პი­რო­ბებ­ში და­ი­ღუ­პა ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვაო. ლო­დინ­ში დაგ­ვა­ღამ­და. მოთ­მი­ნე­ბის ფი­ა­ლა ამევ­სო და პრო­ტეს­ტი გა­მოვ­ხა­ტე.

გა­მიყ­ვა­ნა გვერ­დით ში­უ­კოვ­მა და მი­თხრა: "თქვენ მე არ მიც­ნობთ, სამმხრივ მო­ლა­პა­რა­კე­ბა­ზე რუ­სულ მხა­რეს ვხელ­მძღვა­ნე­ლობ­დი. ჟი­უ­ლის მე­გო­ბა­რი ვარ. ჟი­უ­ლი ერ­თა­დერ­თი კა­ცია, ვინც მათ არ უნდა მო­ეკ­ლათ, რად­გან ის მხო­ლოდ ქარ­თუ­ლი მხა­რის კი არა, აფხა­ზე­ბის ინ­ტე­რე­სებ­საც ყო­ველ­თვის იცავ­და. ახლა პი­რა­დად ვე­ლა­პა­რა­კე არ­ძინ­ბას. რა­ღა­ცას ეშ­მა­კობს. მი­თხრა, ვერ ვი­პო­ვე­თო ცხე­და­რი". გავმწარ­დი. მან უცებ სა­დღაც და­რე­კა და რუ­სუ­ლად და­ი­წყო გი­ნე­ბა. ბო­ლოს იყ­ვი­რა, მოს­კო­ვი­დან სპეც­რაზმს გა­მო­ვი­ძა­ხებ და იქ სამი კი არა, ძა­ლი­ან ბევ­რი გვა­მი იქ­ნე­ბაო. დაფრ­თხნენ, ეტყო­ბა და 2 სა­ათ­ში ჰა­ერ­ში ვერ­ტმფრე­ნიც გა­მოჩ­ნდა - ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვას ცხე­და­რი გად­მოგ­ვცეს.

- ცხე­და­რი რა მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში იყო?

- ექ­სპერ­ტი­ზა ჰქონ­და ჩა­ტა­რე­ბუ­ლი. ეტყო­ბა, და­ბა­ნეს, მო­ა­წეს­რი­გეს და ტან­საც­მე­ლიც ჩა­აც­ვეს. მა­ინც მი­აქ­ცი­ეს ყუ­რა­დღე­ბა და და­იც­ვეს აფხა­ზუ­რი წე­სე­ბი. ვერ­ტმფრე­ნი და­ეშ­ვა თუ არა, შუ­ი­კოვ­მა მთხო­ვა, დავ­ხე­და­ვო. ერთი ფო­თე­ლი კაცი იყო, ახ­ლო­ბე­ლი. ვუ­თხა­რი, თვითმფრი­ნავ­ში რამე არ ჩა­დოს, ყუ­რა­დღე­ბა მი­აქ­ციე-მეთ­ქი. უკა­ნა ბნელ სა­ლონ­ში შე­ვი­და ფო­თე­ლი და ცოტა ხან­ში ატი­რე­ბუ­ლი დაბ­რუნ­და. მი­თხრა, და­ი­ჩო­ქა შუ­ი­კოვ­მა ჟი­უ­ლის ცხედ­რის წინ, მკერ­დზე აკო­ცა და მო­უ­ბო­დი­შა, ვერ შევ­ძე­ლი შენი დაც­ვაო... მა­შინ მივ­ხვდი, რა­ტომ არ გა­მიჩ­ნდა ამ ადა­მი­ან­თან ბრძო­ლის სურ­ვი­ლი.

- ალა­სა­ნი­ა­სა და ქა­თა­მა­ძის ცხედ­რე­ბი რა­ტომ არ გად­მოგ­ცეს?

- შუ­ი­კოვს ვკი­თხე ამის შე­სა­ხებ. მი­თხრეს, მა­გათ ვერ ვცნობთ, აქ ძა­ლი­ან ბევ­რი ცხე­და­რია, ამოც­ნო­ბა ვერ მო­ვა­ხერ­ხეთ და სხვა დროს გად­მოგ­ცემ­თო, მი­პა­სუ­ხა. მა­შინ­ვე ვთქვი, ესე იგი, ეს არას­დროს მოხ­დე­ბა-მეთ­ქი. სხვა არ­ჩე­ვა­ნი არ გვქონ­და, გად­მო­ვას­ვე­ნეთ ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვა და გა­მოვფრინ­დით. გად­მო­ვუფ­რი­ნეთ აფხა­ზეთს, ვუ­ყუ­რებ­დი ალ­მო­დე­ბულ სო­ხუმს და სა­ში­ნე­ლი გან­ცდა მე­უფ­ლე­ბო­და. აე­რო­პორ­ტში ჩა­მოვფრინ­დით თუ არა, ვთქვი, ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვას ტან­საც­მე­ლი მო­ი­ტა­ნეთ, მისი ოჯა­ხის წევ­რე­ბის­თვის გუ­ლის­და­კოდ­ვა იქ­ნე­ბა, უცხო ტან­საც­მელ­ში თუ ნა­ხა­ვენ-მეთ­ქი.

ვი­ტყვი პირ­და­პირ - ჟი­უ­ლი სო­ხუ­მის მო­ე­დან­ზე არ და­უხვრე­ტი­ათ. ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვა ცო­ცხა­ლი, საღ-სა­ლა­მა­თი მი­იყ­ვა­ნეს უშიშ­რო­ე­ბა­ში 27 სექ­ტემ­ბერს, სა­ღა­მოს. იყო და­ცუ­ლი და გა­დარ­ჩე­ნი­ლი. გა­და­იყ­ვა­ნეს გუ­და­უ­თა­ში, რომ მე­ო­რე დი­ლით ად­ლე­რი­დან გა­მოფ­რე­ნი­ლი­ყო. აი, სწო­რედ იმ გზა­ზე და­ახ­ვედ­რეს ხალ­ხი.

- ცნო­ბი­ლია, რომ მა­მია ალა­სა­ნი­ამ ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვა ბოლო წუ­თამ­დე არ მი­ა­ტო­ვა და ისი­ნი ერ­თად დახ­ვრი­ტეს. თქვე­ნი ინ­ფორ­მა­ცი­ით, ისი­ნი სიკ­ვდი­ლის დროს ერ­თად არ იყ­ვნენ?

- ფაქ­ტია, როცა ვი­კი­თხე მა­მია ალა­სა­ნი­ას ცხედ­რის შე­სა­ხებ, მი­თხრეს, რომ მისი ამოც­ნო­ბა ვერ მო­ხერ­ხდა. სად იყო მა­შინ ალა­სა­ნია როცა ჟი­უ­ლი გუ­და­უ­თის­კენ წა­იყ­ვა­ნეს, არ ვიცი. მოხ­და ისე, რომ ცხოვ­რე­ბამ შე­მახ­ვედ­რა ბო­რის პას­ტუ­ხოვ­თან. ვუ­თხა­რი, რო­გორ ვერ შე­ძე­ლი ერთი ადა­მი­ა­ნის სი­ცო­ცხლის დაც­ვა, როცა ის გა­დარ­ჩა იქ ქა­ოსს-თქო. ეს სა­უ­ბა­რი არ იყო სა­სი­ა­მოვ­ნო. რა უნდა ეპა­სუ­ხა? დარ­წმუ­ნე­ბუ­ლი არ ვარ, რომ მან შეგ­ნე­ბუ­ლად რა­ღაც გა­ა­კე­თა, მაგ­რამ მისი ხე­ლით აღას­რუ­ლეს. სხვა­თა შო­რის, იყო ზარი თბი­ლის­ში, რომ ჟი­უ­ლი გა­დარ­ჩე­ნი­ლია, ად­ლე­რი­დან გა­მო­აფ­რე­ნე­ნო. სოსო შარ­ტა­ვა მო­ვარ­და, ლა­მის და­მი­ჩო­ქა, ვიცი შენი კავ­ში­რე­ბი, ჩადი და ძმა ჩა­მო­მიყ­ვა­ნე, მო­მიკ­ლა­ვე­ნო. წი­ნათ­გრძნო­ბა ჰქონ­და. ეს ძა­ლი­ან მძი­მე დღე­ე­ბი იყო. რა მოხ­და? რა­ტომ დარ­ჩა ჟი­უ­ლი სო­ხუმ­ში? რო­გორ აღ­მოჩ­ნდა იმ ვი­თა­რე­ბა­ში? რა მოგ­ვცა მის­მა გმი­რუ­ლად და­ღუპ­ვამ? ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვამ შე­წი­რა სა­ქარ­თვე­ლოს თავი, მაგ­რამ... მისი ოქ­როს პო­ტენ­ცი­ა­ლი და­აკ­ლდა ქვე­ყა­ნას. დღეს კი­დევ იქ­ნე­ბო­და ქვეყ­ნის სამ­სა­ხურ­ში და უამ­რავ კე­თილ­შო­ბი­ლურ საქ­მე­საც გა­ა­კე­თებ­და... და ასე­თი რამ­დე­ნი ადა­მი­ა­ნი დავ­კარ­გეთ. აი, ეს იყო ერთ-ერთი მი­ზე­ზი, რის გა­მოც, სა­ო­მა­რი მოქ­მე­დე­ბე­ბის და­წყე­ბას ვე­წი­ნა­აღ­მდე­გე­ბო­დი.

- ამის შე­სა­ხებ პი­რა­დად შე­ვარ­დნა­ძეს უთხა­რით?

- დიახ. როცა გა­ვი­გე, რომ გა­და­წყდა აფხა­ზე­თის სა­ხელ­მწი­ფო საბ­ჭო­ზე აფხა­ზეთ­ში ე.წ. სამ­ხედ­რო ფორ­მი­რე­ბის შეყ­ვა­ნა, მა­შინ­დე­ლი შს მი­ნის­ტრის, რო­მან გვენ­ცა­ძის დახ­მა­რე­ბით, მი­ვე­დი შე­ვარ­დნა­ძეს­თან. ვუ­თხა­რი, რას აკე­თებ, ჯა­რით იქ შეს­ვლა აფხა­ზე­თის და­კარ­გვას ნიშ­ნავს-მეთ­ქი. შე­ვარ­დნა­ძე და­იბ­ნა. პირ­და­პირ ვუ­თხა­რი, ეს იქ­ნე­ბა თქვე­ნი ცხოვ­რე­ბის ყვე­ლა­ზე დიდი შეც­დო­მა-მეთ­ქი. მო­მა­ს­მე­ნი­ნა ავ­თან­დილ იო­სე­ლი­ან­სა და თენ­გიზ კი­ტო­ვან­თან სა­უ­ბა­რი. და­მა­ნა­ხა, ბორ­ბა­ლი უკვე ამოძ­რა­ვე­ბუ­ლია, გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მი­ღე­ბუ­ლია, და­გაგ­ვი­ან­და მოს­ვლაო... მე­რეც ბევ­რი შეც­დო­მა და­ვუშ­ვით, მაგ­რამ ისე ნუ გა­მო­ვიყ­ვანთ, თით­ქოს სულ ჩვენ ვცდე­ბო­დით - სას­ტი­კი მტე­რი გვყავ­და. უბ­რა­ლოდ, უნდა გვე­ფიქ­რა, რომ მას­თან სა­ო­მარ ვი­თა­რე­ბა­ში ჩაბ­მა, კარ­გი შე­დე­გით არ დას­რულ­დე­ბო­და.

- ამის შე­სა­ხებ სა­ხელ­მწი­ფო მე­თა­უ­რი წი­ნას­წარ გა­გიფრ­თხი­ლე­ბი­ათ. სო­ხუ­მის და­ცე­მის შემ­დე­გაც ესა­უბ­რეთ შე­ვარ­დნა­ძეს მის "ყვე­ლა­ზე დიდ შეც­დო­მა­ზე"?

- ჟი­უ­ლი შარ­ტა­ვა გად­მო­ვას­ვე­ნეთ თუ არა, შე­ვარ­დნა­ძეს შევ­ხვდი. ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი სა­უ­ბა­რი შედ­გა ჩვენს შო­რის, მაგ­რამ ამა­ზე სხვა დროს...

- ეს გა­უთ­ვლე­ლი შეც­დო­მა იყო თუ "გა­ყი­დუ­ლი ომი", რო­გორც ხში­რად უწო­დე­ბენ?

- ძა­ლი­ან კარ­გია, რომ ეს კი­თხვა და­მის­ვით. ამ­ბო­ბენ იმა­საც, რომ შე­ვარ­დნა­ძემ უღა­ლა­ტა ქვე­ყა­ნას, სა­ა­კაშ­ვილ­მაც უღა­ლა­ტა... და რა არის ამ ღა­ლა­ტის სა­ფა­სუ­რი? რბი­ლად რომ ვთქვათ, ასე უპა­ტივ­ცე­მუ­ლოდ თა­ვი­დან მო­ცი­ლე­ბა შე­იძ­ლე­ბა აწყობ­დეს პირ­ველ პირს? რა მი­ი­ღეს მათ სა­ჩუქ­რად ღა­ლა­ტის შე­დე­გად? ჩვენ მო­ღა­ლა­ტე­ე­ბი გვყავ­და ქვეყ­ნის შიგ­ნი­თაც და გა­რე­თაც. როცა ისი­ნი ერ­თი­ან­დე­ბოდ­ნენ, უსუ­სუ­რი აღ­მოვ­ჩნდე­ბო­დით ხოლ­მე. სამ­წუ­ხა­როდ, სა­ქარ­თვე­ლო ამ დღე­შია აზ­როვ­ნე­ბი­სა და არა უძ­ლუ­რე­ბის გამო. აფხა­ზე­თის ომამ­დეც და შემ­დე­გაც, არა­ვინ დას­ვა მარ­ტი­ვი კი­თხვა - აფხა­ზეთ­ში წეს­რი­გი რომ დაგ­ვემ­ყა­რე­ბი­ნა და იქ დავ­მსხდა­რი­ყა­ვით, შე­ვი­ნარ­ჩუ­ნებ­დით ამ მდგო­მა­რე­ო­ბას? რუ­სე­თი ხომ არ მოგ­ვას­ვე­ნებ­და და მა­ინც გა­ა­კე­თებ­და იმას, რაც მიზ­ნად ჰქონ­და.

- რუ­სე­თის მიზ­ნე­ბი დღე­საც უც­ვლე­ლია. რა ნა­ბი­ჯე­ბი უნდა გა­დად­გას დღე­ვან­დელ­მა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბამ?

- 20 წელი დას­ჭირ­და იმ შეგ­ნე­ბის ჩა­მო­ყა­ლი­ბე­ბას, რომ რუ­სეთს არ უნდა ებ­რძო­ლო ძა­ლით. დიპ­ლო­მა­ტი­ით, სა­ერ­თა­შო­რი­სო თა­ნა­მე­გობ­რო­ბის დახ­მა­რე­ბით უნდა მო­ვა­ხერ­ხოთ ურ­თი­ერ­თო­ბის და­რე­გუ­ლი­რე­ბა. ეს ერ­თა­დერ­თი გზაა, ოღონდ - სა­ქარ­თვე­ლომ კვლავ უნდა შე­ი­ძი­ნოს თა­ვი­სი უნი­კა­ლუ­რი ფუნ­ქცია კავ­კა­სი­ა­ში. და კი­დევ - არა­ვის ეგო­ნოს, რომ აფხა­ზეთ­ში და­საყ­რდე­ნი არ გვაქვს. შე­იძ­ლე­ბა, პა­რა­დოქ­სუ­ლად ჟღერს, მაგ­რამ აფხა­ზეთ­ში, არის ის გო­ნი­ე­რი მო­სახ­ლე­ო­ბა, ვინც ჩვე­ნი და­საყ­რდე­ნია. ისი­ნი ისე­ვე აზ­როვ­ნე­ბენ, რო­გორც ჩვენ და აფხა­ზე­თის შე­მომ­ტკი­ცე­ბის იმე­დი მა­ნამ დარ­ჩე­ბა, სა­ნამ ეს ხალ­ხი ცო­ცხა­ლია. ყვე­ლას გას­გო­ნად მინ­და ვთქვა, მათ შო­რის, ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვი­ლის - ყვე­ლა­ზე მეტი ძალა ამ ქვე­ყა­ნა­ზე არის აზ­როვ­ნე­ბა და გო­ნე­ბა. მხო­ლოდ ეს თუ გა­დაგ­ვარ­ჩენს. ამას ქა­და­გებს სწო­რედ ჩვე­ნი პატ­რი­არ­ქი. სამ­წუ­ხა­როდ, ძა­ლი­ან ცო­ტას ეს­მის, რას გუ­ლის­ხმობს უწ­მინ­დე­სი, მაგ­რამ მთა­ვა­რია მათ ეს­მო­დეთ, ვინც ქვე­ყა­ნას მარ­თავს.

ნინო ლურ­სმა­ნაშ­ვი­ლი

გა­ზე­თი "ვერ­სია"

ასე­ვე იხი­ლეთ: ირაკ­ლი ალა­სა­ნი­ამ პი­რად ტრა­გე­დი­ა­ზე "პა­ლიტ­რის" ეთერ­ში ისა­უბ­რა