სამართალი
საზოგადოება
Faceამბები
მსოფლიო
მოზაიკა
კულტურა/შოუბიზნესი
სამხედრო
სპორტი
კონფლიქტები
"არსებობს საშიშროება, რომ "მეცხრე არხი", შეიძლება, პროპაგანდისტული გახდეს"
"არსებობს საშიშროება, რომ "მეცხრე არხი", შეიძლება, პროპაგანდისტული გახდეს"

ორი კვი­რაა, "მე­ცხრე არხზე" სი­ტუ­ა­ცია აი­რია. თა­ნამ­შრომ­ლე­ბი მი­დი­ან და მო­დი­ან, გე­ნე­რა­ლურ დი­რექ­ტო­რად ლუბა ელი­აშ­ვი­ლი და­ი­ნიშ­ნა, თა­მარ რუ­ხა­ძემ, ნა­თია ლა­ზაშ­ვილ­მა, ვა­სილ მაღ­ლა­ფე­რი­ძემ და სხვა ჟურ­ნა­ლის­ტებ­მა ტე­ლე­კომ­პა­ნი­ის და­ტო­ვე­ბა არ­ჩი­ეს. ტე­ლე­ვი­ზი­ა­ში არ­სე­ბულ­მა და­პი­რის­პი­რე­ბამ სხვა არ­ხე­ბის ეკ­რა­ნებ­ზე და პრე­სა­ში გა­და­ი­ნაც­ვლა. გა­დავ­წყვი­ტეთ, ჟურ­ნა­ლისტ ია ან­თა­ძის­თვის გვე­თხო­ვა არა მხო­ლოდ "მე­ცხრე არხზე" გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი მოვ­ლე­ნე­ბის, არა­მედ ზო­გა­დად, მე­დი­ა­ში შექ­მნი­ლი ვი­თა­რე­ბის შე­ფა­სე­ბა.

- არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრმა ბრძა­ნა, რომ მის ოჯახს არ სურ­და ყო­ფი­ლი­ყო "მე­ცხრე არ­ხის" მფლო­ბე­ლი და მზად იყო, გა­ეს­ხვი­სე­ბი­ნა ტე­ლე­კომ­პა­ნია, თუმ­ცა სა­ნამ სა­ბო­ლო­ოდ გა­და­წყდე­ბო­და მფლო­ბე­ლო­ბის სა­კი­თხი, მა­გა­ლი­თად, შე­უ­ერ­თდე­ბო­და თუ არა "სა­ზო­გა­დო­ებ­რივ მა­უ­წყე­ბელს" "მე­ცხრე არხი", ჟურ­ნა­ლის­ტებს გა­და­ე­ცე­მო­დათ წი­ლე­ბი გა­ყიდ­ვის უფ­ლე­ბის გა­რე­შე თუ სხვა, მოხ­და მო­უ­ლოდ­ნე­ლი რამ, სი­ნამ­დვი­ლე­ში ცვლი­ლე­ბა შე­ე­ხო არა ფლო­ბას, არა­მედ მარ­თვას. ბევ­რი შე­კი­თხვა გა­მო­იწ­ვია იმან, რა­ტომ იყო ასე აუ­ცი­ლე­ბე­ლი მმარ­თვე­ლის შეც­ვლა და რა­ტომ არ ჩა­ა­ყე­ნეს საქ­მის კურ­სში არ­ხის თა­ნამ­შრომ­ლე­ბი.

- თქვენ გაქვთ პა­სუ­ხე­ბი ამ შე­კი­თხვებ­ზე?

- მე გა­ვი­მე­ო­რებ იმას, რაც მო­მის­მე­ნია ან წა­მი­კი­თხავს - პირ­და­პირ და­წე­რა მა­მუ­კა ღლონტმა, რომ "მე­ცხრე არ­ხის­თვის" დიდი ფული და­ი­ხარ­ჯა, თუმ­ცა ის სხვა ტე­ლე­ვი­ზი­ე­ბის უკან იდგა რე­ი­ტინ­გში, მათ შო­რის, "მა­ესტრო­ზე" უკა­ნაც. ამ დროს, ცხა­დია, ჩნდე­ბა კი­თხვა, არის თუ არა მმარ­თვე­ლო­ბა ეფექ­ტუ­რი. ლუბა ელი­აშ­ვილ­მა გა­ნა­ცხა­და, რომ არა­ა­დეკ­ვა­ტუ­რად იყო გა­და­ნა­წი­ლე­ბუ­ლი ხელ­ფა­სე­ბი და აპი­რებს ანა­ზღა­უ­რე­ბის სა­მარ­თლი­ა­ნი სის­ტე­მის და­ნერგვას. ესეც იმა­ზე მი­ა­ნიშ­ნებს, რომ თუ არა­ა­დეკ­ვა­ტუ­რი ხელ­ფა­სე­ბი იყო, რა­ღაც ნა­წი­ლი თან­ხი­სა არა­მიზ­ნობ­რი­ვად იხარ­ჯე­ბო­და. პრობ­ლე­მა იყო ისიც, რომ ლუბა ელი­აშ­ვი­ლი არ ეკონ­ტაქ­ტე­ბო­და თა­ნამ­შრომ­ლებს, რო­გორც დი­რექ­ტო­რის მო­ად­გი­ლე. მოგ­ვი­ა­ნე­ბით გა­ირ­კვა, რომ თუკი მას ჰქონ­და შე­ხე­ბა არ­ხის თა­ნამ­შრომ­ლებ­თან, მათი მო­საზ­რე­ბე­ბი არას­დროს ემ­თხვე­ო­და ერ­თმა­ნეთს იმას­თან და­კავ­ში­რე­ბით, რო­გო­რი უნდა ყო­ფი­ლი­ყო ესა თუ ის სი­უ­ჟე­ტი. გია ხუ­ხაშ­ვი­ლი ამ­ბობს, ამას­თან არა­ფერ შუ­ა­ში არ ვარ და სა­ერ­თოდ არ ვუ­ყუ­რებ­დი "მე­ცხრე არხსო", ამას წი­ნათ "მა­ესტროს" პრესკლუბ­ში კი გა­ნა­ცხა­და, რომ ის ამ არხს უყუ­რებ­და პო­ლი­ტი­კა­ში მყო­ფის პო­ზი­ცი­ი­დან და ძა­ლი­ან უკ­მა­ყო­ფი­ლო იყო ამ ტე­ლე­ვი­ზი­ით. მან პირ­და­პირ თქვა, რომ თა­მარ რუ­ხა­ძის მუ­შა­ო­ბა არ მოს­წონ­და, რად­გან სი­უ­ჟე­ტე­ბი ისე იყო მომ­ზა­დე­ბუ­ლი, რო­გორც იმ ტე­ლე­ვი­ზი­ებ­ში, რო­მელ­თაც სა­ა­კაშ­ვი­ლი და მისი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბა აკონ­ტრო­ლებ­დნენ. თუ გია ხუ­ხაშ­ვი­ლი ამ­ბობს, რომ არ იყო კმა­ყო­ფი­ლი "მე­ცხრე არ­ხის" მუ­შა­ო­ბით, ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ არხი არ იყო, მისი ხედ­ვით, საკ­მა­რი­სად პრო­პა­გან­დის­ტუ­ლი. ]

- სი­ტყვა პრო­პა­გან­და ახ­სე­ნეთ. რო­გორ ფიქ­რობთ, ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ "მე­ცხრე არხი" ახლა პრო­პა­გან­დის­ტუ­ლი გახ­დე­ბა?

- მარ­თლაც არ­სე­ბობს ასე­თი სა­შიშ­რო­ე­ბა. "მე­ცხრე არხი", რო­გორც ეს მწვა­ვე პო­ლი­ტი­კუ­რი პრო­ცე­სის დროს გა­მოქ­ვეყ­ნე­ბულ გა­ე­როს შუ­ა­ლე­დურ ან­გა­რიშ­ში წე­რია, ნამ­დვი­ლად არ იყო პრო­პა­გან­დის­ტუ­ლი. კო­ა­ლი­ცია "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" მი­მართ არხს და­დე­ბი­თი ტონი ჰქონ­და მხო­ლოდ 6%, მა­შინ, რო­დე­საც პრე­ზი­დენ­ტის მი­მართ და­დე­ბი­თი ტო­ნის მაჩ­ვე­ნე­ბე­ლი "სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი მა­უ­წყებ­ლის" შემ­თხვე­ვა­ში 61%-სშე­ად­გენ­და, "რუს­თა­ვი 2"-ს 78% ჰქონ­და ამ მხრივ, ხოლო "იმედს" - 84%. და­დე­ბი­თი ტონი არის სწო­რედ პრო­პა­გან­დის მა­უ­წყე­ბე­ლი. არ ვამ­ბობ, რომ "მე­ცხრე არხი" არ იყო კრი­ტი­კუ­ლი, რად­გან უარ­ყო­ფი­თი ტონი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის მი­მართ 44%-ით იზო­მე­ბო­და, თუმ­ცა კრი­ტი­კუ­ლი ტე­ლე­ვი­ზია ერ­თია და პრო­პა­გან­დის­ტუ­ლი მე­ო­რე. ახლა კი არის საფრ­თხე, რომ არ­სე­ბუ­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის მი­მართ და­დე­ბი­თი ტონი გა­ი­ზარ­დოს "მე­ცხრე არხზე", კრი­ტი­კუ­ლი კი შემ­ცირ­დეს. ცხა­დია, გე­ნე­რა­ლუ­რი დი­რექ­ტო­რის შეც­ვლა არ გა­მო­იწ­ვევ­და ამ­დენ შე­კი­თხვას, რომ არ იყოს ეჭვი, რომ არხზე სტან­დარ­ტი გახ­დე­ბა უფრო და­ბა­ლი, ვიდ­რე აქამ­დე იყო. ლუბა ელი­აშ­ვილ­მა თქვა კი­დეც, რომ "მე­ცხრე არ­ხის" სტან­დარტს "ინფო 9"-ის სტან­დარ­ტი ურ­ჩევ­ნია. მარ­თა­ლია, ის ყო­ველ­თვის იცავს ამ სტან­დარტს, მაგ­რამ სი­ნამ­დვი­ლე­ში "ინფო 9" იყო პო­ლი­ტი­კუ­რი პრო­ცე­სის მხა­რე, მებ­რძო­ლი ნა­წი­ლი. ამ მე­დი­ა­სა­შუ­ა­ლე­ბას ძა­ლი­ან ვა­ფა­სებ, რად­გან დიდი წვლი­ლი შე­ი­ტა­ნა სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ინ­ფორ­მი­რე­ბა­ში, მაგ­რამ ასეთ­მა ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ამ, რო­მე­ლიც პირ­და­პირ ხელ­ჩარ­თულ ბრძო­ლა­ში ებ­მე­ბა წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო პე­რი­ოდ­ში, უნდა იცო­დეს, რომ არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ პე­რი­ოდ­ში კარ­გავს თა­ვის ფუნ­ქცი­ას, რო­გორც მე­დი­ა­სა­შუ­ა­ლე­ბა.

- ახლა რო­გო­რი სი­ტუ­ა­ცი­აა ზო­გა­დად მე­დი­ა­ბა­ზარ­ზე?

- სა­ბო­ლოო სუ­რათ­ზე ლა­პა­რა­კი ჯერ ად­რეა, რად­გან კი­დევ ბევ­რი რამ უნდა მოხ­დეს, სა­ნამ ახა­ლი ტალ­ღის სუ­რათს მი­ვი­ღებთ. ტე­ლე­კომ­პა­ნია "იმე­დი" პა­ტარ­კა­ციშ­ვი­ლე­ბის ოჯა­ხის ხელ­ში გა­და­ვი­და და ჯერ არ ვი­ცით, რა ინ­ტე­რე­სე­ბი გა­ტარ­დე­ბა ამ არხზე. "რეალ ტი­ვიმ", რო­მელ­საც კონ­კრე­ტუ­ლი პო­ლი­ტი­კუ­რი ინ­ტე­რე­სი ჰქონ­და, ასე­ვე შე­იც­ვა­ლა მფლო­ბე­ლი. ტე­ლე­კომ­პა­ნია "სა­ქარ­თვე­ლომ" იყი­და წილი "რუს­თა­ვი 2-" ში, თა­ვად "სა­ქარ­თვე­ლოს" სიხ­ში­რით კი თა­მარ ჩერ­გო­ლე­იშ­ვი­ლის ჯგუ­ფი ისარ­გებ­ლებს, მათ კახა ბენ­დუ­ქი­ძე და­ა­ფი­ნან­სებს, თუმ­ცა მგო­ნია, რომ ეს არხი პა­ტა­რა იდე­ო­ლო­გი­უ­რი ჯგუ­ფის ინ­ტე­რე­სებს გა­ა­ტა­რებს. მე­დი­ა­ბა­ზარ­ზე აღარ ჩა­ნან ვე­შა­პე­ბი, რომ­ლე­ბიც წა­ი­ღე­ბენ მთელ სა­რეკ­ლა­მო თან­ხას და გან­სა­კუთ­რე­ბუ­ლი რე­ი­ტინ­გი ექ­ნე­ბათ. "რუს­თა­ვი 2"-სთვის დღეს სხვა­დას­ხვა ჯგუ­ფი იწყებს და­ვას. ვანო ჩხარ­ტიშ­ვილს უნდა "მზის" დაბ­რუ­ნე­ბა, "იბე­რი­ის" მფლო­ბე­ლებს სურთ, და­იბ­რუ­ნონ თა­ვი­ან­თი ტე­ლე­კომ­პა­ნია, რომ­ლის სიხ­ში­რე ბად­რი პა­ტარ­კა­ციშ­ვი­ლის ოჯა­ხის ხელ­შია. "პიკი", რო­გორც ჩანს, ქარ­თუ­ლი არხი იქ­ნე­ბა და ბო­ლომ­დე არ არის ცნო­ბი­ლი, რო­გო­რი იქ­ნე­ბა მათი ინ­ტე­რე­სი.

- "რუს­თა­ვი 2" მა­ინც მყა­რად დგას ფეხ­ზე.

- ამ ტე­ლე­კომ­პა­ნი­ას ფუნ­ქცი­ო­ნი­რე­ბის­თვის ბევ­რი ფული სჭირ­დე­ბა. არ არის ად­ვი­ლი, ადა­მი­ანს გა­უ­ჩი­ნო მო­ტი­ვა­ცია, ჩა­დოს ფული ტე­ლე­ვი­ზი­ა­ში, რომ­ლის მფლო­ბე­ლო­ბის სა­კი­თხი გა­და­წყვე­ტი­ლი არ არის. "რუს­თა­ვი 2"-ს ვე­ღარ ექ­ნე­ბა ისე­თი გა­რან­ტი­რე­ბუ­ლი და­ფი­ნან­სე­ბა, რო­გო­რიც ადრე ჰქონ­და.

აქამ­დე ტე­ლე­ვი­ზი­ე­ბი ორი პო­ლი­ტი­კუ­რი ცენ­ტრის ირ­გვლივ ტრი­ა­ლებ­დნენ. არ ვამ­ბობ იმას, რომ "კავ­კა­სი­ა­სა" და "მა­ესტრო­ზე" მხო­ლოდ იმას უჩ­ვე­ნებ­დნენ, რაც ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვილს გა­უ­ხარ­დე­ბო­და, მაგ­რამ ამ ტე­ლე­ე­თე­რებ­ში მეტი ინ­ფორ­მა­ცია იყო და მეტი სტუ­მა­რი "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბი­დან". ახლა კი ეს პო­ლი­ტი­კუ­რი ცენ­ტრე­ბი ასე მკვეთ­რად აღარ ჩანს, შე­საძ­ლოა, ახლა ტე­ლე­ვი­ზი­ამ მეტი ინ­ფორ­მა­ცია მოგ­ვცეს პო­ლი­ტი­კა­ზე.

- წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის პრობ­ლე­მა იყო ფა­ვო­რი­ტიზ­მიც და ცენ­ზუ­რაც ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბის მი­მართ, რამ­დე­ნად დგას ეს სა­კი­თხი ახა­ლი ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის პი­რო­ბებ­ში? "იმე­დის" რამ­დე­ნი­მე ჟურ­ნა­ლის­ტმა გან­გვი­ცხა­და, რომ ცენ­ზუ­რა არ ყო­ფი­ლა.

- ჩემი ღრმა რწმე­ნით, ეს სი­მარ­თლე არ არის. ცხა­დია, ეს ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბი აკე­თებ­დნენ იმას, რაც არა­ნა­ირ სტან­დარ­ტში არ ჯდე­ბო­და. გვახ­სოვს შემ­თხვე­ვა, რო­დე­საც სამ ტე­ლე­ვი­ზი­ა­ში ერთი და იგი­ვე სი­უ­ჟე­ტი გა­ვი­და და ჟურ­ნა­ლის­ტმა რო­გორ უნდა თქვას, რომ ეს ტექ­სტი და კად­რე­ბი მას და­ე­სიზ­მრა? კარ­გი, ამ­ბო­ბენ, მაგ­რამ ეს ხომ ჭკუ­ას­თან ახ­ლოს არ არის? ერთი თუ არ ამ­ბობს, რომ ცენ­ზუ­რა იყო, მე­ო­რე ამ­ბობს. ცენ­ზუ­რაც იყო, სი­ე­ბიც იყო იმ ადა­მი­ა­ნე­ბი­სა, რომ­ლე­ბიც ტე­ლე­ეკ­რან­ზე არ უნდა გა­მო­ჩე­ნი­ლიყ­ვნენ, ტერ­მი­ნე­ბი ჰქონ­დათ ჩა­მო­წე­რი­ლი, ესა თუ ის მოვ­ლე­ნა რო­გორ უნდა გა­ე­შუ­ქე­ბი­ნათ და ა.შ.

რაც შე­ე­ხე­ბა ფა­ვო­რი­ტიზმს, გა­აჩ­ნია ის რაში გა­მო­ი­ხა­ტე­ბა. თუ ვანო მე­რა­ბიშ­ვი­ლი გაძ­ლევს ინ­ტერ­ვი­უს მხო­ლოდ შენ და არა­ვის სხვას, ეს არის ძა­ლი­ან ცუდი, პირ­ველ რიგ­ში, ჟურ­ნა­ლის­ტის­თვის. ვგუ­ლის­ხმობ მე­რა­ბიშ­ვი­ლის ინ­ტერ­ვი­უს ნო­დარ მე­ლა­ძეს­თან, მა­შინ, რო­დე­საც ინ­ტერ­ვი­უს არა­ვის აძ­ლევ­და. ეს იმას ნიშ­ნავს, რომ შენ არ ხარ ჟურ­ნა­ლის­ტი და სა­ზო­გა­დო­ე­ბის ნდო­ბა შენ მი­მართ ძა­ლი­ან და­ბა­ლია.

ერთ შემ­თხვე­ვას გა­ვიხ­სე­ნებ - პრა­ღა­ში მოკ­ლეს ჩე­ჩე­ნი, პო­ლი­ცი­ამ ძა­ლი­ან სწრა­ფად გა­და­კე­ტა შემ­თხვე­ვის ად­გი­ლი, ერთ-ერთ ჩე­ხურ გა­ზეთს ჰქონ­და ექ­სკლუ­ზი­უ­რი ფოტო მე­ო­რე დი­ლას პირ­ველ გვერ­დზე. იცით სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ ეს რო­გორ მი­ი­ღო? მათ არ და­ი­ჯე­რეს, რომ გა­ზეთს შე­იძ­ლე­ბო­და ჰქო­ნო­და ასე­თი ექ­სკლუ­ზი­ვი, თუკი ძა­ლი­ან არ ახ­ლობ­ლობ­და და არ თა­ნამ­შრომ­ლობ­და პო­ლი­ცი­ას­თან. ამ ფო­ტომ, პრაქ­ტი­კუ­ლად, და­ღუ­პა ეს გა­ზე­თი და გა­კოტ­რე­ბამ­დე მი­იყ­ვა­ნა. სა­ზო­გა­დო­ე­ბამ გა­ზეთს ეს ვერ აპა­ტია. ჩე­ხეთ­ში დამ­ღუპ­ვე­ლია ჟურ­ნა­ლის­ტის­თვის, რო­დე­საც გაქვს ექ­სკლუ­ზი­ვი და ჩნდე­ბა ეჭვი, რომ პო­ლი­ცი­ას­თან თა­ნამ­შრომ­ლობ. სა­ქარ­თვე­ლო­შიც ძა­ლი­ან კარ­გად იცი­ან, რომ როცა ვანო მე­რა­ბიშ­ვი­ლი მარ­ტო შენ გაძ­ლევს ინ­ტერ­ვი­უს, ეს იმ ტი­პის ექ­სკლუ­ზი­ვია, რო­მე­ლიც ძა­ლი­ან ექ­სკლუ­ზი­ურ ურ­თი­ერ­თო­ბას გუ­ლის­ხმობს.

პო­ლი­ტი­კო­სე­ბი ყო­ველ­თვის იქ­ნე­ბი­ან და­ინ­ტე­რე­სე­ბუ­ლი, ჰყავ­დეთ გვერ­დით ჟურ­ნა­ლის­ტე­ბი, რომ­ლე­ბიც მათ­ზე კარ­გს იტყვი­ან. მაგ­რამ, მა­გა­ლი­თად, თა­მარ რუ­ხა­ძის­თვის არა­ფე­რი ცუდი არ არის იმა­ში, რომ გია ხუ­ხაშ­ვილს მისი მუ­შა­ო­ბა არ მოს­წონს. მთა­ვა­რია, სა­ზო­გა­დო­ე­ბა რო­გორ აღიქ­ვამს იმ ბეწ­ვის ხიდს, რო­მე­ლიც "მე­ცხრე არ­ხმა" გა­ი­ა­რა წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო პე­რი­ოდ­ში.

- შალ­ვა რა­მიშ­ვი­ლი პირ­და­პირ ამ­ბობს, მე მხარს ბი­ძი­ნა ივა­ნიშ­ვილს ვუ­ჭე­რო.

- შალ­ვამ რაც აჩ­ვე­ნა "აკ­რე­დი­ტა­ცი­ის გა­რე­შეს" ფარ­გლებ­ში, ყვე­ლა თემა ძა­ლი­ან მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნი იყო. დღეს შალ­ვა თა­ვის ფუნ­ქცი­ას ეძებს და ფიქ­რობს, რა უნდა აკე­თოს ისე­თი, რომ მა­ყუ­რებ­ლის ინ­ტე­რე­სი და ნდო­ბა იყოს მა­ღა­ლი. არი­ან ადა­მი­ა­ნე­ბი, რომ­ლე­ბიც მას, რო­გორც ჟურ­ნა­ლისტს, სა­ერ­თოდ არ ენ­დო­ბი­ან. როცა ასეთ რა­ღა­ცა­ზე მი­დი­ხარ და პირ­და­პირ ამ­ბობ, რომ მხა­რე ხარ, ვერ აღ­გიქ­ვა­მენ, რო­გორც ობი­ექ­ტურ მსა­ჯულს. ის ამ­ბობს, რომ შოუს აკე­თებს და არც აქვს ამის პრე­ტენ­ზია.

- დათო კი­კა­ლიშ­ვილ­მა გვი­თხრა, რომ "რუს­თა­ვი 2" ვერ გა­მო­ვი­და გა­მარ­ჯვე­ბუ­ლი ხალ­ხის ტე­ლე­ვი­ზი­ის მდგო­მა­რე­ო­ბი­დან და იმე­დი გა­მოთ­ქვა, რომ წინა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბის ოპო­ზი­ცი­უ­რი ტე­ლე­ვი­ზი­ე­ბი ჩა­ა­ბა­რე­ბენ ამ გა­მოც­დას.

- "მა­ესტროს­თან" და­კავ­ში­რე­ბით ეჭვი ნაკ­ლე­ბად მე­პა­რე­ბა, რად­გან მა­მუ­კა ღლონტმა გა­ნა­ცხა­და, რომ არ­ჩევ­ნე­ბის შემ­დეგ "მა­ესტროს" აღარ სჭირ­დე­ბა დო­ტა­ცია, ანუ რეკ­ლა­მით შე­უძ­ლია ცხოვ­რე­ბა. რაკი "მა­ესტრო" ამ­ბობს, რომ თა­ვად ინა­ხავს თავს, ეს ნიშ­ნავს, რომ ამ ტე­ლე­ვი­ზი­ა­ზე პო­ლი­ტი­კუ­რი გავ­ლე­ნა ან ცო­ტაა, ან სა­ერ­თოდ არ არის. "კავ­კა­სია" საკ­მა­ოდ ღა­რი­ბი ტე­ლე­ვი­ზი­აა, მაგ­რამ მან ძა­ლი­ან კარ­გი ურ­თი­ერ­თო­ბა და­ამ­ყა­რა დო­ნორ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებ­თან და პროგ­რა­მულ და­ფი­ნან­სე­ბას იღებ­და. რაც შე­ე­ხე­ბა "მე­ცხრე არხს", აქ გა­ნი­ა­რა­ღე­ბუ­ლი ვარ, იქ სხვა ადა­მი­ა­ნე­ბი მივ­ლენ და სხვა თოქ­შო­უ­ებს გა­ა­კე­თე­ბენ. მო­ირ­გებს თუ არა გა­მარ­ჯვე­ბუ­ლი ხალ­ხის ტე­ლე­ვი­ზი­ის ამ­პლუ­ას "მე­ცხრე არხი", ამას დრო გვიჩ­ვე­ნებს. მე ძა­ლი­ან მომ­წონს ნატა მურ­ვა­ნი­ძის იდეა, რომ ეს ტე­ლე­კომ­პა­ნია კულ­ტუ­რის არ­ხად გა­და­კეთ­დეს.

- შო­რე­ნა შა­ვერ­დაშ­ვილ­საც ჰქონ­და თა­ვი­სი წი­ნა­და­დე­ბა, ერთ ლა­რად გა­დას­ცე­მო­და "მე­ცხრე არხი".

- თუკი აქ გუ­ლის­ხმობ­და იმას, რომ მის ჯგუფს გა­და­ე­ცე­მო­და ეს არხი და მერე თა­ვად მო­უვ­ლიდ­ნენ, ეს სხვა სა­კი­თხია, მაგ­რამ თუკი იმ ოცწ­ლი­ან ფონდს უნდა და­ე­ფი­ნან­სე­ბი­ნა კვლა­ვაც, მა­შინ გაჩ­ნდე­ბო­და კი­თხვა, რა­ტომ უნდა გა­და­ე­ცეს შო­რე­ნას და არა სხვას?!.. მე ჩავ­თვა­ლე, რომ შო­რე­ნა ფიქ­რობ­და, მის ჯგუფს ჰქონ­და იმის უნა­რი, გა­ე­წია კარ­გი მე­ნე­ჯმენ­ტი და სხვი­სი ფული აღარ დას­ჭირ­ვე­ბო­და, მაგ­რამ მერე ვერ გა­ვერ­კვიე მის ნათ­ქვამ­ში. მე მა­ინც მეჩ­ვე­ნე­ბა, რომ კულ­ტუ­რის არხი კარ­გი იდე­აა, მაგ­რამ ისე­თი გუ­ლუბ­რყვი­ლო არ ვარ, რომ და­ვი­ჯე­რო, ასეთ დროს აწყო­ბილ ტე­ლე­ვი­ზი­ას დათ­მო­ბენ. დღეს საქ­მე უფრო მისი გა­კონ­ტრო­ლე­ბის­კენ და არა დათ­მო­ბის­კენ მი­დის, თუმ­ცა მა­ინც ოპ­ტი­მის­ტუ­რად ვარ გან­წყო­ბი­ლი და ვი­მე­დოვ­ნებ, რომ არც "მე­ცხრე არხი" და არც სხვა აღარ გახ­დე­ბა პრო­პა­გან­დის ისე­თი მან­ქა­ნა, რო­გო­რიც აქამ­დე რამ­დე­ნი­მე ტე­ლე­კომ­პა­ნია იყო.

ნინო მურ­ღუ­ლია

ჟურ­ნა­ლი "რე­ი­ტინ­გი"

(გა­მო­დის ორ­შა­ბა­თო­ბით)

დღის ვიდეო
00:00 / 00:00
ენტონი ფაუჩი მიმართვას ავრცელებს - "აიცერი, თუ არ ხარ აცრილი და მიიღე "ბუსტერ" დოზა, თუ უკვე აცრილი ხარ"

"არსებობს საშიშროება, რომ "მეცხრე არხი", შეიძლება, პროპაგანდისტული გახდეს"

"არსებობს საშიშროება, რომ "მეცხრე არხი", შეიძლება, პროპაგანდისტული გახდეს"

ორი კვირაა, "მეცხრე არხზე" სიტუაცია აირია. თანამშრომლები მიდიან და მოდიან, გენერალურ დირექტორად ლუბა ელიაშვილი დაინიშნა, თამარ რუხაძემ, ნათია ლაზაშვილმა, ვასილ მაღლაფერიძემ და სხვა ჟურნალისტებმა ტელეკომპანიის დატოვება არჩიეს. ტელევიზიაში არსებულმა დაპირისპირებამ სხვა არხების ეკრანებზე და პრესაში გადაინაცვლა. გადავწყვიტეთ, ჟურნალისტ ია ანთაძისთვის გვეთხოვა არა მხოლოდ "მეცხრე არხზე" განვითარებული მოვლენების, არამედ ზოგადად, მედიაში შექმნილი ვითარების შეფასება.

- არჩევნების შემდეგ პრემიერ-მინისტრმა ბრძანა, რომ მის ოჯახს არ სურდა ყოფილიყო "მეცხრე არხის" მფლობელი და მზად იყო, გაესხვისებინა ტელეკომპანია, თუმცა სანამ საბოლოოდ გადაწყდებოდა მფლობელობის საკითხი, მაგალითად, შეუერთდებოდა თუ არა "საზოგადოებრივ მაუწყებელს" "მეცხრე არხი", ჟურნალისტებს გადაეცემოდათ წილები გაყიდვის უფლების გარეშე თუ სხვა, მოხდა მოულოდნელი რამ, სინამდვილეში ცვლილება შეეხო არა ფლობას, არამედ მართვას. ბევრი შეკითხვა გამოიწვია იმან, რატომ იყო ასე აუცილებელი მმართველის შეცვლა და რატომ არ ჩააყენეს საქმის კურსში არხის თანამშრომლები.

- თქვენ გაქვთ პასუხები ამ შეკითხვებზე?

- მე გავიმეორებ იმას, რაც მომისმენია ან წამიკითხავს - პირდაპირ დაწერა მამუკა ღლონტმა, რომ "მეცხრე არხისთვის" დიდი ფული დაიხარჯა, თუმცა ის სხვა ტელევიზიების უკან იდგა რეიტინგში, მათ შორის, "მაესტროზე" უკანაც. ამ დროს, ცხადია, ჩნდება კითხვა, არის თუ არა მმართველობა ეფექტური. ლუბა ელიაშვილმა განაცხადა, რომ არაადეკვატურად იყო გადანაწილებული ხელფასები და აპირებს ანაზღაურების სამართლიანი სისტემის დანერგვას. ესეც იმაზე მიანიშნებს, რომ თუ არაადეკვატური ხელფასები იყო, რაღაც ნაწილი თანხისა არამიზნობრივად იხარჯებოდა. პრობლემა იყო ისიც, რომ ლუბა ელიაშვილი არ ეკონტაქტებოდა თანამშრომლებს, როგორც დირექტორის მოადგილე. მოგვიანებით გაირკვა, რომ თუკი მას ჰქონდა შეხება არხის თანამშრომლებთან, მათი მოსაზრებები არასდროს ემთხვეოდა ერთმანეთს იმასთან დაკავშირებით, როგორი უნდა ყოფილიყო ესა თუ ის სიუჟეტი. გია ხუხაშვილი ამბობს, ამასთან არაფერ შუაში არ ვარ და საერთოდ არ ვუყურებდი "მეცხრე არხსო", ამას წინათ "მაესტროს" პრესკლუბში კი განაცხადა, რომ ის ამ არხს უყურებდა პოლიტიკაში მყოფის პოზიციიდან და ძალიან უკმაყოფილო იყო ამ ტელევიზიით. მან პირდაპირ თქვა, რომ თამარ რუხაძის მუშაობა არ მოსწონდა, რადგან სიუჟეტები ისე იყო მომზადებული, როგორც იმ ტელევიზიებში, რომელთაც სააკაშვილი და მისი ხელისუფლება აკონტროლებდნენ. თუ გია ხუხაშვილი ამბობს, რომ არ იყო კმაყოფილი "მეცხრე არხის" მუშაობით, ეს იმას ნიშნავს, რომ არხი არ იყო, მისი ხედვით, საკმარისად პროპაგანდისტული. ]

- სიტყვა პროპაგანდა ახსენეთ. როგორ ფიქრობთ, ეს იმას ნიშნავს, რომ "მეცხრე არხი" ახლა პროპაგანდისტული გახდება?

- მართლაც არსებობს ასეთი საშიშროება. "მეცხრე არხი", როგორც ეს მწვავე პოლიტიკური პროცესის დროს გამოქვეყნებულ გაეროს შუალედურ ანგარიშში წერია, ნამდვილად არ იყო პროპაგანდისტული. კოალიცია "ქართული ოცნების" მიმართ არხს დადებითი ტონი ჰქონდა მხოლოდ 6%, მაშინ, როდესაც პრეზიდენტის მიმართ დადებითი ტონის მაჩვენებელი "საზოგადოებრივი მაუწყებლის" შემთხვევაში 61%-სშეადგენდა, "რუსთავი 2"-ს 78% ჰქონდა ამ მხრივ, ხოლო "იმედს" - 84%. დადებითი ტონი არის სწორედ პროპაგანდის მაუწყებელი. არ ვამბობ, რომ "მეცხრე არხი" არ იყო კრიტიკული, რადგან უარყოფითი ტონი ხელისუფლების მიმართ 44%-ით იზომებოდა, თუმცა კრიტიკული ტელევიზია ერთია და პროპაგანდისტული მეორე. ახლა კი არის საფრთხე, რომ არსებული ხელისუფლების მიმართ დადებითი ტონი გაიზარდოს "მეცხრე არხზე", კრიტიკული კი შემცირდეს. ცხადია, გენერალური დირექტორის შეცვლა არ გამოიწვევდა ამდენ შეკითხვას, რომ არ იყოს ეჭვი, რომ არხზე სტანდარტი გახდება უფრო დაბალი, ვიდრე აქამდე იყო. ლუბა ელიაშვილმა თქვა კიდეც, რომ "მეცხრე არხის" სტანდარტს "ინფო 9"-ის სტანდარტი ურჩევნია. მართალია, ის ყოველთვის იცავს ამ სტანდარტს, მაგრამ სინამდვილეში "ინფო 9" იყო პოლიტიკური პროცესის მხარე, მებრძოლი ნაწილი. ამ მედიასაშუალებას ძალიან ვაფასებ, რადგან დიდი წვლილი შეიტანა საზოგადოების ინფორმირებაში, მაგრამ ასეთმა ორგანიზაციამ, რომელიც პირდაპირ ხელჩართულ ბრძოლაში ებმება წინასაარჩევნო პერიოდში, უნდა იცოდეს, რომ არჩევნების შემდეგ პერიოდში კარგავს თავის ფუნქციას, როგორც მედიასაშუალება.

- ახლა როგორი სიტუაციაა ზოგადად მედიაბაზარზე?

- საბოლოო სურათზე ლაპარაკი ჯერ ადრეა, რადგან კიდევ ბევრი რამ უნდა მოხდეს, სანამ ახალი ტალღის სურათს მივიღებთ. ტელეკომპანია "იმედი" პატარკაციშვილების ოჯახის ხელში გადავიდა და ჯერ არ ვიცით, რა ინტერესები გატარდება ამ არხზე. "რეალ ტივიმ", რომელსაც კონკრეტული პოლიტიკური ინტერესი ჰქონდა, ასევე შეიცვალა მფლობელი. ტელეკომპანია "საქართველომ" იყიდა წილი "რუსთავი 2-" ში, თავად "საქართველოს" სიხშირით კი თამარ ჩერგოლეიშვილის ჯგუფი ისარგებლებს, მათ კახა ბენდუქიძე დააფინანსებს, თუმცა მგონია, რომ ეს არხი პატარა იდეოლოგიური ჯგუფის ინტერესებს გაატარებს. მედიაბაზარზე აღარ ჩანან ვეშაპები, რომლებიც წაიღებენ მთელ სარეკლამო თანხას და განსაკუთრებული რეიტინგი ექნებათ. "რუსთავი 2"-სთვის დღეს სხვადასხვა ჯგუფი იწყებს დავას. ვანო ჩხარტიშვილს უნდა "მზის" დაბრუნება, "იბერიის" მფლობელებს სურთ, დაიბრუნონ თავიანთი ტელეკომპანია, რომლის სიხშირე ბადრი პატარკაციშვილის ოჯახის ხელშია. "პიკი", როგორც ჩანს, ქართული არხი იქნება და ბოლომდე არ არის ცნობილი, როგორი იქნება მათი ინტერესი.

- "რუსთავი 2" მაინც მყარად დგას ფეხზე.

- ამ ტელეკომპანიას ფუნქციონირებისთვის ბევრი ფული სჭირდება. არ არის ადვილი, ადამიანს გაუჩინო მოტივაცია, ჩადოს ფული ტელევიზიაში, რომლის მფლობელობის საკითხი გადაწყვეტილი არ არის. "რუსთავი 2"-ს ვეღარ ექნება ისეთი გარანტირებული დაფინანსება, როგორიც ადრე ჰქონდა.

აქამდე ტელევიზიები ორი პოლიტიკური ცენტრის ირგვლივ ტრიალებდნენ. არ ვამბობ იმას, რომ "კავკასიასა" და "მაესტროზე" მხოლოდ იმას უჩვენებდნენ, რაც ბიძინა ივანიშვილს გაუხარდებოდა, მაგრამ ამ ტელეეთერებში მეტი ინფორმაცია იყო და მეტი სტუმარი "ქართული ოცნებიდან". ახლა კი ეს პოლიტიკური ცენტრები ასე მკვეთრად აღარ ჩანს, შესაძლოა, ახლა ტელევიზიამ მეტი ინფორმაცია მოგვცეს პოლიტიკაზე.

- წინა ხელისუფლების პრობლემა იყო ფავორიტიზმიც და ცენზურაც ჟურნალისტების მიმართ, რამდენად დგას ეს საკითხი ახალი ხელისუფლების პირობებში? "იმედის" რამდენიმე ჟურნალისტმა განგვიცხადა, რომ ცენზურა არ ყოფილა.

- ჩემი ღრმა რწმენით, ეს სიმართლე არ არის. ცხადია, ეს ჟურნალისტები აკეთებდნენ იმას, რაც არანაირ სტანდარტში არ ჯდებოდა. გვახსოვს შემთხვევა, როდესაც სამ ტელევიზიაში ერთი და იგივე სიუჟეტი გავიდა და ჟურნალისტმა როგორ უნდა თქვას, რომ ეს ტექსტი და კადრები მას დაესიზმრა? კარგი, ამბობენ, მაგრამ ეს ხომ ჭკუასთან ახლოს არ არის? ერთი თუ არ ამბობს, რომ ცენზურა იყო, მეორე ამბობს. ცენზურაც იყო, სიებიც იყო იმ ადამიანებისა, რომლებიც ტელეეკრანზე არ უნდა გამოჩენილიყვნენ, ტერმინები ჰქონდათ ჩამოწერილი, ესა თუ ის მოვლენა როგორ უნდა გაეშუქებინათ და ა.შ.

რაც შეეხება ფავორიტიზმს, გააჩნია ის რაში გამოიხატება. თუ ვანო მერაბიშვილი გაძლევს ინტერვიუს მხოლოდ შენ და არავის სხვას, ეს არის ძალიან ცუდი, პირველ რიგში, ჟურნალისტისთვის. ვგულისხმობ მერაბიშვილის ინტერვიუს ნოდარ მელაძესთან, მაშინ, როდესაც ინტერვიუს არავის აძლევდა. ეს იმას ნიშნავს, რომ შენ არ ხარ ჟურნალისტი და საზოგადოების ნდობა შენ მიმართ ძალიან დაბალია.

ერთ შემთხვევას გავიხსენებ - პრაღაში მოკლეს ჩეჩენი, პოლიციამ ძალიან სწრაფად გადაკეტა შემთხვევის ადგილი, ერთ-ერთ ჩეხურ გაზეთს ჰქონდა ექსკლუზიური ფოტო მეორე დილას პირველ გვერდზე. იცით საზოგადოებამ ეს როგორ მიიღო? მათ არ დაიჯერეს, რომ გაზეთს შეიძლებოდა ჰქონოდა ასეთი ექსკლუზივი, თუკი ძალიან არ ახლობლობდა და არ თანამშრომლობდა პოლიციასთან. ამ ფოტომ, პრაქტიკულად, დაღუპა ეს გაზეთი და გაკოტრებამდე მიიყვანა. საზოგადოებამ გაზეთს ეს ვერ აპატია. ჩეხეთში დამღუპველია ჟურნალისტისთვის, როდესაც გაქვს ექსკლუზივი და ჩნდება ეჭვი, რომ პოლიციასთან თანამშრომლობ. საქართველოშიც ძალიან კარგად იციან, რომ როცა ვანო მერაბიშვილი მარტო შენ გაძლევს ინტერვიუს, ეს იმ ტიპის ექსკლუზივია, რომელიც ძალიან ექსკლუზიურ ურთიერთობას გულისხმობს.

პოლიტიკოსები ყოველთვის იქნებიან დაინტერესებული, ჰყავდეთ გვერდით ჟურნალისტები, რომლებიც მათზე კარგს იტყვიან. მაგრამ, მაგალითად, თამარ რუხაძისთვის არაფერი ცუდი არ არის იმაში, რომ გია ხუხაშვილს მისი მუშაობა არ მოსწონს. მთავარია, საზოგადოება როგორ აღიქვამს იმ ბეწვის ხიდს, რომელიც "მეცხრე არხმა" გაიარა წინასაარჩევნო პერიოდში.

- შალვა რამიშვილი პირდაპირ ამბობს, მე მხარს ბიძინა ივანიშვილს ვუჭერო.

- შალვამ რაც აჩვენა "აკრედიტაციის გარეშეს" ფარგლებში, ყველა თემა ძალიან მნიშვნელოვანი იყო. დღეს შალვა თავის ფუნქციას ეძებს და ფიქრობს, რა უნდა აკეთოს ისეთი, რომ მაყურებლის ინტერესი და ნდობა იყოს მაღალი. არიან ადამიანები, რომლებიც მას, როგორც ჟურნალისტს, საერთოდ არ ენდობიან. როცა ასეთ რაღაცაზე მიდიხარ და პირდაპირ ამბობ, რომ მხარე ხარ, ვერ აღგიქვამენ, როგორც ობიექტურ მსაჯულს. ის ამბობს, რომ შოუს აკეთებს და არც აქვს ამის პრეტენზია.

- დათო კიკალიშვილმა გვითხრა, რომ "რუსთავი 2" ვერ გამოვიდა გამარჯვებული ხალხის ტელევიზიის მდგომარეობიდან და იმედი გამოთქვა, რომ წინა ხელისუფლების ოპოზიციური ტელევიზიები ჩააბარებენ ამ გამოცდას.

- "მაესტროსთან" დაკავშირებით ეჭვი ნაკლებად მეპარება, რადგან მამუკა ღლონტმა განაცხადა, რომ არჩევნების შემდეგ "მაესტროს" აღარ სჭირდება დოტაცია, ანუ რეკლამით შეუძლია ცხოვრება. რაკი "მაესტრო" ამბობს, რომ თავად ინახავს თავს, ეს ნიშნავს, რომ ამ ტელევიზიაზე პოლიტიკური გავლენა ან ცოტაა, ან საერთოდ არ არის. "კავკასია" საკმაოდ ღარიბი ტელევიზიაა, მაგრამ მან ძალიან კარგი ურთიერთობა დაამყარა დონორ ორგანიზაციებთან და პროგრამულ დაფინანსებას იღებდა. რაც შეეხება "მეცხრე არხს", აქ განიარაღებული ვარ, იქ სხვა ადამიანები მივლენ და სხვა თოქშოუებს გააკეთებენ. მოირგებს თუ არა გამარჯვებული ხალხის ტელევიზიის ამპლუას "მეცხრე არხი", ამას დრო გვიჩვენებს. მე ძალიან მომწონს ნატა მურვანიძის იდეა, რომ ეს ტელეკომპანია კულტურის არხად გადაკეთდეს.

- შორენა შავერდაშვილსაც ჰქონდა თავისი წინადადება, ერთ ლარად გადასცემოდა "მეცხრე არხი".

- თუკი აქ გულისხმობდა იმას, რომ მის ჯგუფს გადაეცემოდა ეს არხი და მერე თავად მოუვლიდნენ, ეს სხვა საკითხია, მაგრამ თუკი იმ ოცწლიან ფონდს უნდა დაეფინანსებინა კვლავაც, მაშინ გაჩნდებოდა კითხვა, რატომ უნდა გადაეცეს შორენას და არა სხვას?!.. მე ჩავთვალე, რომ შორენა ფიქრობდა, მის ჯგუფს ჰქონდა იმის უნარი, გაეწია კარგი მენეჯმენტი და სხვისი ფული აღარ დასჭირვებოდა, მაგრამ მერე ვერ გავერკვიე მის ნათქვამში. მე მაინც მეჩვენება, რომ კულტურის არხი კარგი იდეაა, მაგრამ ისეთი გულუბრყვილო არ ვარ, რომ დავიჯერო, ასეთ დროს აწყობილ ტელევიზიას დათმობენ. დღეს საქმე უფრო მისი გაკონტროლებისკენ და არა დათმობისკენ მიდის, თუმცა მაინც ოპტიმისტურად ვარ განწყობილი და ვიმედოვნებ, რომ არც "მეცხრე არხი" და არც სხვა აღარ გახდება პროპაგანდის ისეთი მანქანა, როგორიც აქამდე რამდენიმე ტელეკომპანია იყო.

ნინო მურღულია

ჟურნალი "რეიტინგი"

(გამოდის ორშაბათობით)

"იბერიას" ჟურნალისტები განცხადებას ავრცელებენ

უჩა მამაცაშვილი "იბერიასა" და "ომეგა ჯგუფის" ირგვლივ მიმდინარე პროცესებზე პროკურატურას მიმართავს

ქართული ტელევიზიების მეპატრონეები, მათი ინტერესები და გავლენები