სამი მოწ­ვე­ვის პარ­ლა­მენ­ტის დე­პუ­ტატ ელე­ნე თევ­დო­რა­ძეს სა­ზო­გა­დო­ე­ბის წი­ნა­შე წარ­დგე­ნა არ სჭირ­დე­ბა. იგი წლე­ბის მან­ძილ­ზე პარ­ლა­მენ­ტში ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბა­თა დაც­ვის კო­მი­ტე­ტის თავ­მჯდო­მა­რე გახ­ლდათ და მისი ხმა­უ­რი­ა­ნი გა­მოს­ვლე­ბი ალ­ბათ ბევ­რს ახ­სოვს. 2008 წელს აქ­ტი­უ­რი პო­ლი­ტი­კო­სი ქალ­ბა­ტო­ნი რა­ტომ­ღაც, "ერ­თი­ა­ნი ნა­ცი­ო­ნა­ლუ­რი მოძ­რა­ო­ბის სი­ა­ში" არ აღ­მოჩ­ნდა. იმ წელს იგი ღირ­სე­ბის ორ­დე­ნით და­ა­ჯილ­დო­ეს პარ­ლა­მენ­ტა­რიზ­მის გან­ვი­თა­რე­ბი­სა და ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბე­ბის დაც­ვის საქ­მე­ში შე­ტა­ნი­ლი წვლი­ლი­სა და ნა­ყო­ფი­ე­რი საქ­მი­ა­ნო­ბის­თვის. მას მერე ქალ­ბა­ტონ­მა ელე­ნემ შე­წყა­ლე­ბის კო­მი­სი­ის თავ­მჯდო­მა­რედ გა­ნაგ­რძო მუ­შა­ო­ბა. სულ 19 წელი იმუ­შა­ვა შე­წყა­ლე­ბის კო­მი­სი­ა­ში, აქე­დან 9 წელი კო­მი­სი­ის თავ­მჯდო­მა­რე იყო. 2013 წელს ტე­ლე­ვი­ზი­ით შე­ი­ტყო, პრე­ზი­დენ­ტმა მარ­გვე­ლაშ­ვილ­მა სამ­სა­ხუ­რი­დან რომ გა­ა­თა­ვი­სუფ­ლა და ასე აღ­მოჩ­ნდა პენ­სი­ა­ში. ამ­ბობს, რომ უსამ­სა­ხუ­როდ დარ­ჩე­ნილს დეპ­რე­სია ჰქონ­და, თუმ­ცა ეს პრობ­ლე­მე­ბი მალე გა­და­ლა­ხა და დღეს ყვე­ლა­ზე საყ­ვა­რე­ლი საქ­მით, შვი­ლიშ­ვი­ლებ­თან და შვილ­თაშ­ვი­ლებ­თან ურ­თი­ერ­თო­ბით ტკბე­ბა.

ელე­ნე თევ­დო­რა­ძე ჟურ­ნალ "გზას" ესა­უბ­რა:

- ქალ­ბა­ტო­ნო ელე­ნე, პრო­ფე­სი­ით პე­და­გო­გი ხართ. რო­გორ აღ­მოჩ­ნდით პო­ლი­ტი­კა­ში?

- გერ­მა­ნუ­ლი ენის მას­წავ­ლე­ბე­ლი ვარ. სი­მარ­თლე გი­თხრათ, ბავ­შვე­ბი ძა­ლი­ან მიყ­ვარს, სხვა სამ­სა­ხურ­ში ჩემი თავი ვერ წარ­მო­მედ­გი­ნა. მას­წავ­ლებ­ლის პო­ზი­ცი­ა­ზე ერთი წელი ვი­მუ­შა­ვე, რუს­თავ­ში და­ვი­წყე მუ­შა­ო­ბა მას­წავ­ლებ­ლად, შემ­დეგ რუს­თა­ვის ქა­ლაქკომ­ში შე­მომ­თა­ვა­ზეს სამ­სა­ხუ­რი და იქ სკო­ლებს ვკუ­რი­რებ­დი. დიდ­ხანს ვერ გავ­ძე­ლი, ისევ სკო­ლა­ში დავ­ბრუნ­დი უკვე დი­რექ­ტო­რის მო­ად­გი­ლის რან­გში. მერე გა­ნათ­ლე­ბის სა­მი­ნის­ტრო­ში ვმუ­შა­ობ­დი და სულ მე­ნატ­რე­ბო­და სკო­ლა, ამი­ტომ ისევ დავ­ბრუნ­დი სკო­ლა­ში დი­რექ­ტო­რად. დღე­საც არ წყდე­ბა ურ­თი­ერ­თო­ბა ჩემს მოს­წავ­ლე­ებ­თან და ამით ძა­ლი­ან ბედ­ნი­ე­რი ვარ. ზოგი უკვე წა­სუ­ლია სა­ზღვარ­გა­რეთ, სხვა­დას­ხვა ქა­ლაქ­ში არი­ან, მაგ­რამ თუ ჩა­მო­დი­ან თბი­ლის­ში, აუ­ცი­ლებ­ლად მო­დი­ან სტუმ­რად ან ტე­ლე­ფო­ნით ვე­კონ­ტაქ­ტე­ბი მათ. ზოგ­ჯერ ქუ­ჩა­ში მა­ჩე­რე­ბენ, სიყ­ვა­რუ­ლით მე­სალ­მე­ბი­ან და მე­ლა­პა­რა­კე­ბი­ან, ამ დროს მე ვდგა­ვარ და ვფიქ­რობ, ნე­ტავ ეს ჩემი მოს­წავ­ლეა თუ ყო­ფი­ლი პა­ტი­მა­რი? მერე ისეთ კი­თხვებს ვსვამ, რომ მივ­ხვდე, ვის ვე­ლა­პა­რა­კე­ბი.

1995-დან 2008 წლამ­დე ვი­ყა­ვი პარ­ლა­მენ­ტში, სულ ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბე­ბის დაც­ვის კუ­თხით. ზუ­რაბ ჟვა­ნია დამ­ცი­ნო­და, - არ ვიცი, სად ატა­რებ მეტ დროს, ცი­ხე­ებ­სა თუ პარ­ლა­მენ­ტშიო.

- ყო­ფილ პა­ტიმ­რებ­თა­ნაც გაქვთ ურ­თი­ერ­თო­ბა?

- ძა­ლი­ან ხში­რად მა­ჩე­რე­ბენ. ერთხელ ქუ­ჩა­ში ვე­ლო­დე­ბო­დი სა­მარ­შრუ­ტო ავ­ტო­ბუსს, შვილ­თაშ­ვი­ლებ­თან ვა­პი­რებ­დი წას­ვლას და მეს­მის, - "ქალ­ბა­ტო­ნო ელე­ნე, ქალ­ბა­ტო­ნო ელე­ნე, გა­მარ­ჯო­ბა". გა­ვი­ხე­დე, არა­ვინ ჩანს, არა­და, აშ­კა­რად მე მე­ძა­ხის ვი­ღაც. ის­მის ისევ, - "ქალ­ბა­ტო­ნო ელე­ნე, ნაგ­ვის მან­ქა­ნა­ზე ვდგა­ვარ" და გა­ღი­მე­ბუ­ლი ხე­ლებს მიქ­ნევს, მეც ღი­მი­ლით მი­ვე­სალ­მე და წა­ვი­და. ყვე­ლა მიც­ნობს, რო­გორც პა­ტიმ­რე­ბის უფ­ლე­ბე­ბის დამ­ცველს, მაგ­რამ როცა ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბა­თა დაც­ვის კო­მი­ტე­ტის თავ­მჯდო­მა­რე ვი­ყა­ვი, ბევ­რი სხვა სა­კი­თხის მოგ­ვა­რე­ბა­ში ვეხ­მა­რე­ბო­დი ადა­მი­ა­ნებს, მათ შო­რის იმათ, ვი­საც ჯან­მრთე­ლო­ბის პრობ­ლე­მე­ბი ჰქონ­და. გან­სა­კუთ­რე­ბით მძი­მე მდგო­მა­რე­ო­ბა იყო შე­ვარ­დნა­ძის დროს. ოპე­რა­ცი­ის ფული არ ჰქონ­და ხალ­ხს, უკი­დუ­რეს გა­ჭირ­ვე­ბა­ში იყ­ვნენ, ჯან­დაც­ვა რა მდგო­მა­რე­ო­ბა­ში იყო, ყვე­ლამ იცის. მე არ მქონ­და ფი­ნან­სუ­რი რე­სურ­სი მათ და­სახ­მა­რებ­ლად, მაგ­რამ ვი­ცო­დი, ვი­საც ჰქონ­და ამის სა­შუ­ა­ლე­ბა და იმ ხალ­ხს ვთხო­ვე დახ­მა­რე­ბოდ­ნენ ოპე­რა­ცი­ის გა­კე­თე­ბა­ში. სხვა­თა შო­რის, არც ერთი ბიზ­ნეს­მე­ნის­გან უარი არ მი­მი­ღია. იყ­ვნენ ისე­თე­ბი, რომ­ლებ­მაც სწავ­ლა და­ი­წყეს და ფუ­ლის გა­დახ­და უჭირ­დათ, აქაც ვცდი­ლობ­დი მათ დახ­მა­რე­ბას. ერთი ფაქ­ტი არ და­მა­ვი­წყდე­ბა: ეს ის პე­რი­ო­დია, როცა ყვე­ლა მო­ქა­ლა­ქემ იცო­და, რო­მე­ლი ელ­სად­გუ­რი რო­დის გა­ი­თი­შე­ბო­და, შუ­ქე­ბი არ იყო ქა­ლაქ­ში. ღა­მის 2 სა­ათ­ზე მი­რე­კავს ქალ­ბა­ტო­ნი და მე­უბ­ნე­ბა, - ქალ­ბა­ტო­ნო ელე­ნე, უნდა მიშ­ვე­ლოთ, ჩემი შვი­ლი მშო­ბი­ა­რობს, სა­ა­ვად­მყო­ფო­ში კი შუქი არ აქ­ვთო. რამ­დე­ნი­მე ადა­მი­ა­ნი შე­ვა­წუ­ხე და მოგ­ვი­ა­ნე­ბით ისევ მად­ლო­ბის სათ­ქმე­ლად და­მი­რე­კა: შუ­ქიც მო­ვი­და, ბავ­შვიც და­ი­ბა­და და მას თქვე­ნი სა­ხე­ლი, ელე­ნე და­ვარ­ქვი­თო. მე­რეც მი­კავ­შირ­დე­ბო­და ეს ადა­მი­ა­ნი და დღე­სას­წა­უ­ლებს მი­ლო­ცავ­და.

- პე­და­გო­გო­ბი­დან პარ­ლა­მენ­ტში რო­გორ აღ­მოჩ­ნდით?

- მარ­თლა ვერ წარ­მო­მედ­გი­ნა სკო­ლის გა­რე­შე. იცით, რა პე­რი­ო­დი იყო? მხედ­რი­ო­ნის და სხვა­დას­ხვა დაჯ­გუ­ფე­ბის თა­რე­ში. ძა­ლი­ან მე­ში­ნო­და მოს­წავ­ლე­ებს ქუ­ჩა­ში რამე არ მოს­ვლო­დათ, სულ შიშ­ში ვი­ყა­ვი. ტე­ლე­ვი­ზი­ით მო­ვის­მი­ნე ფი­ლარ­მო­ნი­ის დიდ დარ­ბაზ­ში თბი­ლი­სე­ლე­ბი იკ­რი­ბე­ბი­ა­ნო. მე­გო­ნა ჩვე­უ­ლებ­რი­ვი თბი­ლი­სე­ლე­ბის შეკ­რე­ბა იყო და მეც წა­ვე­დი. აღ­მო­ვა­ჩი­ნე, რომ ორ­გა­ნი­ზა­ცია "თბი­ლი­სე­ლე­ბის" შეკ­რე­ბა იყო, მაგ­რამ მთე­ლი მთავ­რო­ბა ეს­წრე­ბო­და. ილა­პა­რა­კეს გა­მომ­სვლე­ლებ­მა იმა­ზე, თუ რა მძი­მე დროა, მაგ­რამ არა­ვინ უთხრა ხე­ლი­სუფ­ლე­ბას, ეს თქვე­ნი ბრა­ლი­აო. არა­და, რამ­დე­ნი­მე დღით ადრე და­პი­რის­პი­რე­ბა მოხ­და იგორ გი­ორ­გა­ძე­სა და გია ყარ­ყა­რაშ­ვილს შო­რის. ეს ჩემ­თვის სა­ოც­რად გა­უ­გე­ბა­რი იყო, ერთ მთავ­რო­ბა­ში იყ­ვნენ და სამ­ხედ­რო შე­ტა­კე­ბე­ბი ხდე­ბო­და თბი­ლის­ში. ამა­ზე სი­ტყვაც არა­ვის უთ­ქვამს. ვე­ღარ მო­ვით­მი­ნე და სცე­ნა­ზე და­უ­პა­ტი­ჟებ­ლად ავე­დი. მივ­მარ­თე ედუ­არდ შე­ვარ­დნა­ძეს, - თუ ქვეყ­ნის მარ­თვა არ შე­გიძ­ლი­ათ, თქვე­ნი მთავ­რო­ბა უნდა წა­ვი­დეს; ორი მი­ნის­ტრი თუ ვერ იყოფს რა­ღა­ცას, მა­შინ ორი­ვე უნდა გა­და­ა­ყე­ნოთ-მეთ­ქი. ტრი­ბუ­ნი­დან ჩა­მო­ვე­დი. ცოტა ხან­ში მი­ნის­ტრი გია ყარ­ყა­რაშ­ვი­ლი გა­მო­ვი­და სი­ტყვით და თქვა, - არ ვიცი, ვინ არის ეს ქალ­ბა­ტო­ნი, მაგ­რამ ის მარ­თა­ლია, მე მივ­დი­ვარ თა­ნამ­დე­ბო­ბი­და­ნო - ასე სა­ჯა­როდ გა­დად­გა. ამ ამ­ბი­დან რამ­დე­ნი­მე დღე­ში და­მი­კავ­შირ­დნენ "მწვა­ნე­ე­ბი". მი­თხრეს, რომ ზუ­რაბ ჟვა­ნია მი­ბა­რებ­და. შევ­ხვდი მას და შე­მომ­თა­ვა­ზა ჩავ­რთუ­ლი­ყა­ვი მათ მუ­შა­ო­ბა­ში. ამ დროს "მოქკავ­ში­რი" ყა­ლიბ­დე­ბო­და. ეტყო­ბა იმ გა­მოს­ვლა­ში მან ჩემი უნა­რე­ბი და­ი­ნა­ხა. ჩა­ვერ­თე, მაგ­რამ სკო­ლი­დან არც ვა­პი­რებ­დი წას­ვლას. ცოტა ხან­ში ისევ ზუ­რაბ ჟვა­ნი­ამ მთხო­ვა, ცი­ხე­ებ­ში შევ­სუ­ლი­ყა­ვი და იქ არ­სე­ბუ­ლი სი­ტუ­ა­ცია მე­ნა­ხა. უცხო­ე­ლე­ბი რომ ჩა­მო­დი­ან, ყვე­ლა­ზე დიდი პრე­ტენ­ზია ცი­ხე­ებ­ში არ­სე­ბულ ვი­თა­რე­ბა­ზე აქ­ვთო. ცხო­ნე­ბუ­ლი გივი ყვა­რე­ლაშ­ვი­ლი სამ­მარ­თვე­ლოს უფ­რო­სი იყო, ეტყო­ბა და­უ­რე­კა და შე­მიშ­ვეს მე­ხუ­თე იზო­ლა­ტორ­ში.

- რა სი­ტუ­ა­ცია დაგ­ხვდათ იქ?

- პირ­ვე­ლად შე­ვე­დი ცი­ხე­ში და ჩემ­თვის იქ ნა­ნა­ხი, ყვე­ლა­ფე­რი სა­ში­ნე­ლე­ბა იყო. და­ჭე­რე­ბი მი­დი­ო­და, მხედ­რი­ო­ნე­ლე­ბი, გვარ­დი­ე­ლე­ბი, სხვა­დას­ხვა ფორ­მი­რე­ბის წარ­მო­მად­გენ­ლე­ბი იხ­დიდ­ნენ სას­ჯელს. ერთ სა­კან­ში შე­ვე­დი, დავ­კე­ტე კარი და ყვე­ლა პა­ტი­მარს ვე­ლა­პა­რა­კე მათ პრობ­ლე­მებ­ზე. იქი­დან რომ გა­მო­ვე­დი, გივი ყვა­რე­ლაშ­ვილ­მა მი­თხრა, როცა სა­კან­ში მე­ო­რედ შეხ­ვალთ, კარი არ და­კე­ტოთ, ახლა თქვენ მათ მძევ­ლად რომ აეყ­ვა­ნეთ, რა უნდა გვექ­ნაო? არა­და, არ შემ­ში­ნე­ბია. იქი­დან რომ გა­მო­ვე­დი, სა­პი­რის­პი­რო საკ­ნის გა­ღე­ბა ვი­თხო­ვე. გა­მი­ღეს. სრუ­ლი­ად გან­სხვა­ვე­ბულ სა­კან­ში აღ­მოვ­ჩნდი, სა­დაც 4 კაცი იყო, კარ­გად მო­წყო­ბი­ლი ყვე­ლა­ფე­რი, ია­ტაკ­ზე ხა­ლი­ჩე­ბიც ეფი­ნათ, მა­გი­და ედ­გათ, ჩა­ი­და­ნი, ყვე­ლა ნივ­თი ჰქონ­დათ, სა­ოც­რად კარგ პი­რო­ბებ­ში იყ­ვნენ. ამ დროს იმ წინა სა­კან­ში იმ­დე­ნი ადა­მი­ა­ნი იყო, და­სა­წო­ლა­დაც კი მო­რი­გე­ო­ბით წვე­ბოდ­ნენ. აქ ისე­თი პი­რო­ბე­ბია, ყვე­ლა დარ­ჩე­ბო­და-მეთ­ქი. გი­ვის გა­ი­ღი­მა, არა­ფე­რი უთ­ქვამს. მა­მა­კა­ცებ­მა მკი­თხეს, ვინ ხარ­თო? - ელე­ნე თევ­დო­რა­ძე ვარ, მინ­და ადა­მი­ა­ნის უფ­ლე­ბე­ბი და­ცუ­ლი იყოს-მეთ­ქი. არა­ფე­რი უთ­ქვამთ, მერე როცა გა­ვე­ცა­ნი ცი­ხის მდგო­მა­რე­ო­ბას, მივ­ხვდი, ის ე.წ. ქურ­დე­ბის სა­კა­ნი იყო და ქურ­დუ­ლი სამ­ყა­როს მა­მე­ბი იყ­ვნენ ასეთ კარგ პი­რო­ბებ­ში. უკვე პარ­ლა­მენ­ტა­რი ძა­ლი­ან ხში­რად ვი­ყა­ვი ცი­ხე­ში და ყვე­ლა­ფერ­ში გა­ვერ­კვიე. რუს­თა­ვის ზო­ნა­ში ჩა­ვე­დი ერთხელ, ვხვდე­ბო­დი პა­ტიმ­რებს, მერე ცალ-ცალ­კე მოს­მე­ნას ითხოვ­დნენ და კა­ბი­ნეტ­ში ვუს­მენ­დი მათ. ერთი ტიპი მო­მიყ­ვა­ნეს და მე­კი­თხე­ბა, - ქურ­დო­ბა პრო­ფე­სი­აა? - არა, რო­გორ გე­კად­რე­ბათ, თუ იქურ­დე, სას­ჯელს მო­იხ­დი და მერე აქე­დან რომ გახ­ვალ, ნორ­მა­ლუ­რი კაცი უნდა იყო-მეთ­ქი. მან ღი­მი­ლით მი­თხრა, ჩემი პრო­ფე­სია ქურ­დო­ბა­აო. თურ­მე ქურ­დუ­ლი სამ­ყა­როს წევ­რი იყო...წა­ი­კი­თხეთ სრუ­ლად