"შე­უს­რუ­ლე­ბე­ლი და­პი­რე­ბა ჩვენს წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო პროგ­რა­მა­ში არ იქ­ნე­ბა", - ეს გან­ცხა­დე­ბა 2014 წლის 5 მა­ისს და­ვით ნარ­მა­ნი­ამ ვა­კის რა­ი­ო­ნის მო­სახ­ლე­ო­ბას­თან შეხ­ვედ­რი­სას გა­ა­კე­თა, მოგ­ვი­ა­ნე­ბით კი გან­მარ­ტა, დე­და­ქა­ლა­ქის 41 პრობ­ლე­მის გა­დაჭ­რის 41 ამო­ცა­ნა შე­ვი­მუ­შა­ვეო და სა­მოქ­მე­დო პროგ­რა­მა­ში ეკო­ლო­გია, ინფრას­ტრუქ­ტუ­რა და ეფექ­ტუ­რი სატ­რან­სპორ­ტო სის­ტე­მის შექ­მნა მთა­ვარ მი­მარ­თუ­ლე­ბე­ბად და­ა­სა­ხე­ლა.

მე­რო­ბის 3-წლი­ა­ნი ვა­დის ამო­წურ­ვამ­დე შე­გახ­სე­ნებთ 7 მთა­ვარ და­პი­რე­ბას, რომ­ლის შეს­რუ­ლე­ბაც და­ვით ნარ­მა­ნი­ამ ვერ შეძ­ლო:

თბი­ლი­სის ცენ­ტრა­ლუ­რი პარ­კი

2014 წლის ად­გი­ლობ­რი­ვი თვით­მმარ­თვე­ლო­ბის წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო კამ­პა­ნი­ი­სას და­ვით ნარ­მა­ნი­ამ ეკო­ლო­გი­უ­რი მი­მარ­თუ­ლე­ბით რამ­დე­ნი­მე და­პი­რე­ბა გას­ცა - მა­გა­ლი­თად, მა­შინ თბი­ლი­სის მე­რო­ბის კან­დი­დატ­მა არა­სამ­თავ­რო­ბო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ებს "მზი­უ­რი­სა" და ზო­ო­პარ­კის ერ­თი­ან სივ­რცედ გარ­დაქ­მნის პრო­ექ­ტი გა­აც­ნო და გა­ნა­ცხა­და, რომ "მზი­უ­რი­სა" და ზო­ო­პარ­კის ტე­რი­ტო­რია ერ­თმა­ნეთს სა­ფეხ­მავ­ლო ხი­დით და­უ­კავ­შირ­დე­ბო­და, ამ ტე­რი­ტო­რი­ის მო­სა­ზღვრე სა­ავ­ტო­მო­ბი­ლო გზის მო­ნაკ­ვე­თის გას­წვრივ, ორი­ვე მხრი­დან კი 5 მეტ­რის სი­მაღ­ლის გე­ოპ­ლას­ტი­კუ­რი დამ­ცა­ვი კე­დე­ლი უნდა აშე­ნე­ბუ­ლი­ყო, რო­მე­ლიც გზა­ზე ავ­ტო­მო­ბი­ლე­ბის მოძ­რა­ო­ბით გა­მოწ­ვე­ულ ხმა­ურს და­ახ­შობ­და. თუმ­ცა გახ­სოვ­დეთ, ზო­ო­პარ­კი­სა თუ "მზი­უ­რის" ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე თბი­ლი­სის ახა­ლი ცენ­ტრა­ლუ­რი პარ­კი რო­გორ გულ­მოდ­გი­ნე­დაც არ უნდა ეძე­ბოთ, მისი პოვ­ნის შან­სი ნულ­ზე და­ბა­ლი გაქვთ.

მდი­ნა­რე მტკვრის რეკ­რე­ა­ცი­ულ ზო­ნად მო­წყო­ბა

მტკვარ-არაქ­სის აუ­ზის დაც­ვის დღეს­თან და­კავ­ში­რე­ბით, კო­ა­ლი­ცია "ქარ­თუ­ლი ოც­ნე­ბის" თბი­ლი­სის მე­რო­ბის კან­დი­დატ­მა 2014 წლის 2 ივ­ნისს წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო პროგ­რა­მის იმ ნა­წი­ლის პრე­ზენ­ტა­ცია გა­მარ­თა, რო­მე­ლიც მტკვრის და­სუფ­თა­ვე­ბის გეგ­მას ით­ვა­ლის­წი­ნებ­და.

"მდი­ნა­რე მტკვა­რი ძა­ლი­ან მძი­მე მდგო­მა­რე­ო­ბა­შია, ამი­ტომ კომ­პლექ­სუ­რი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბია გა­სა­ტა­რე­ბე­ლი. წი­ნა­სა­არ­ჩევ­ნო პროგ­რა­მის მი­ხედ­ვით, მდი­ნა­რე მტკვა­რი გა­იწ­მინ­დე­ბა ჩამ­დი­ნა­რე წყლე­ბი­სა და კა­ნა­ლი­ზა­ცი­ის­გან, თბი­ლი­სის შე­სას­ვლელ ნა­წილ­ში გა­კეთ­დე­ბა ნა­გავ­დამ­ჭე­რი სპე­ცი­ა­ლუ­რი მო­წყო­ბი­ლო­ბა, რათა ნარ­ჩე­ნე­ბი დე­და­ქა­ლა­ქის ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე არ შე­მო­ვი­დეს. სა­ნა­პი­რო­ზე მო­ე­წყო­ბა მწვა­ნე სა­ფა­რი და სა­ვე­ლო­სი­პე­დო ბი­ლი­კი. იგეგ­მე­ბა გა­სარ­თო­ბი და და­სას­ვე­ნე­ბე­ლი კომ­პლექ­სე­ბის მო­წყო­ბა. მდი­ნა­რე მტკვა­რი და მისი სა­ნა­პი­რო რეკ­რე­ა­ცი­ულ ზო­ნად უნდა ვაქ­ცი­ოთ, რაც მნიშ­ვნე­ლო­ვა­ნია დე­და­ქა­ლა­ქის გან­ვი­თა­რე­ბის­თვის, ასე­ვე ტუ­რის­ტუ­ლი თვალ­საზ­რი­სით", - გვპირ­დე­ბო­და და­ვით ნარ­მა­ნია.

თუმ­ცა მტკვარ­მა დიდი ხა­ნია და­კარ­გა ის სო­ცი­ა­ლუ­რი და კულ­ტუ­რუ­ლი ღი­რე­ბუ­ლე­ბა, რა­საც წინა სა­უ­კუ­ნე­ებ­ში ქა­ლა­ქის ცხოვ­რე­ბა­ში ას­რუ­ლებ­და და არა­ფე­რი აკავ­ში­რებს არც იმ მდი­ნა­რე­ებ­თან, რო­მელ­თაც, გან­ვი­თა­რე­ბულ ქვეყ­ნებ­ში, რეკ­რე­ა­ცი­უ­ლი ფუნ­ქცი­ე­ბის გარ­და, დიდი ეკო­ლო­გი­უ­რი და ეკო­ნო­მი­კუ­რი მნიშ­ვნე­ლო­ბაც აქვს - ფუჭი და­პი­რე­ბე­ბის მიღ­მა, მტკვრის მშვე­ლე­ლიც ჯერ არა­ვინ გა­მოჩ­ნდა.

სა­ცო­ბე­ბის­გან გან­ტვირ­თვის 10 პრო­ექ­ტი

და­ვით ნარ­მა­ნია დე­და­ქა­ლა­ქის მე­რი­ა­ში მის­ვლის­თა­ნა­ვე თბი­ლი­სე­ლებს სა­ცო­ბე­ბის გან­ტვირ­თვას და­პირ­და და შე­სა­ბა­მი­სი სტრა­ტე­გი­ით პრო­ექ­ტიც კი წა­რად­გი­ნა - "ახა­ლი გზე­ბი თბი­ლი­სის გან­ტვირ­თვის­თვის". პრო­ექ­ტი გუ­ლის­ხმობ­და შემ­დეგ ცვლი­ლე­ბებს: პუშ­კი­ნის ქუ­ჩა­ზე და­მა­ტე­ბი­თი ორი ზო­ლის გა­კე­თე­ბა­სა და გზის გა­და­კე­ტილ მო­ნაკ­ვეთ­ზე ავ­ტოტ­რან­სპორ­ტის მოძ­რა­ო­ბის აღ­დგე­ნას; ვაშ­ლი­ჯვარ­ში, ყო­ფი­ლი ინ­ტენ­სი­ფი­კა­ცი­ის ქუ­ჩის მიმ­დე­ბა­რე ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე სერ­პან­ტი­ნის გა­კე­თე­ბას; თბი­ლი­სის ზღვის შე­მოვ­ლი­თი გზის გა­ფარ­თო­ე­ბას; თა­მარ მე­ფის ხიდ­თან გზის გა­გა­ნი­ე­რე­ბას გვი­რა­ბის მეშ­ვე­ო­ბით; მტკვრის სა­ნა­პი­რო­ე­ბის ტრან­სპორ­ტის ცალ­მხრი­ვად მოძ­რა­ო­ბის ორ­გა­ნი­ზე­ბი­სათ­ვის და­მა­ტე­ბი­თი სა­ხი­დე გა­და­სას­ვლე­ლე­ბის მო­წყო­ბა­სა და სა­ნა­პი­რო­ზე წარ­მოქ­მნი­ლი სა­ცო­ბე­ბის გან­ტვირ­თვას.

"პრო­ექ­ტე­ბის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბის შე­დე­გად, თბი­ლი­სის უბ­ნებ­ში გა­და­ად­გი­ლე­ბა დრო­ის და­კარ­გვი­სა და და­ძა­ბუ­ლო­ბის გა­რე­შე გახ­დე­ბა შე­საძ­ლე­ბე­ლი" - ამ­ბობ­და ნარ­მა­ნია, თუმ­ცა თუ ბოლო დროს, პი­კის სა­ა­თებ­ში, ქა­ლა­ქის ქუ­ჩებ­ში გა­გივ­ლი­ათ, გე­ცო­დი­ნე­ბათ რას ნიშ­ნავს უძ­რა­ო­ბა და­უს­რუ­ლე­ბელ სა­ცობ­ში. მარ­თა­ლია, პუშ­კი­ნის ქუ­ჩა­ზე ორ­მხრი­ვი მოძ­რა­ო­ბა მარ­თლაც აღ­დგა, თუმ­ცა სა­ცო­ბე­ბის პრობ­ლე­მა დე­და­ქა­ლაქ­ში კი­დევ უფრო გამ­წვავ­და.

"სითი პარ­კი"

ეს ის თე­მაა, რო­მელ­საც და­ვით ნარ­მა­ნი­ას ოპო­ნენ­ტე­ბიც და მო­ქა­ლა­ქე­ე­ბიც ყვე­ლა­ზე ხში­რად ახ­სე­ნებ­დნენ და ალ­ბათ მის შემ­ცვლელ­საც გა­ახ­სე­ნე­ბენ, თუ დრო­უ­ლად არ გა­და­იჭ­რე­ბა.

"სითი პარ­კი" ფულს აკე­თებს და მეტს არა­ფერს, ეს კომ­პა­ნია თბი­ლის­ში დიდ­ხანს ვერ გა­ჩერ­დე­ბა - კა­ბა­ლუ­რი ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბაა, ამი­ტომ ჩვენ "სი თი პარკთან" ძა­ლი­ან მძი­მე სა­უ­ბა­რი გვაქვს და ასე­თი­ვე ფორ­მით გაგ­რძელ­დე­ბა, რომ სა­ბო­ლო­ოდ მი­ვაღ­წი­ოთ იმას, რაც ქა­ლაქს სჭირ­დე­ბა" - ეს გან­ცხა­დე­ბა და­ვით ნარ­მა­ნი­ამ 2014 წელს გა­აჟ­ღე­რა, თუმ­ცა დე­და­ქა­ლა­ქის მე­რის პოსტს სამი წლის თავ­ზე ისე ტო­ვებს, რომ 2007 წელს კომ­პა­ნი­ის­თვის მი­ნი­ჭე­ბუ­ლი პარ­კი­რე­ბის მარ­თვის ექ­სკლუ­ზი­უ­რი უფ­ლე­ბა 2024 წლამ­დე უც­ვლე­ლად ძა­ლა­შია და მისი ჩა­ნაც­ვლე­ბა, და­პი­რე­ბი­სა­მებრ, ნარ­მა­ნი­ამ ვერ შეძ­ლო. თვით­მმარ­თვე­ლო­ბის არ­ჩევ­ნე­ბი კი კარ­ზეა მომ­დგა­რი და ამ­ჯე­რად, "სითი პარ­კის" "თავ­ნე­ბო­ბის აღ­კვე­თა­ზე" და­პი­რე­ბებს თბი­ლი­სის მე­რო­ბის ახა­ლი კან­დი­და­ტე­ბის­გან ვის­მენთ.

მი­ლი­ო­ნი ხე

"მე­გობ­რე­ბო, ჩვენ გვაქვს უფ­ლე­ბა ვი­ცხოვ­როთ ჯან­საღ გა­რე­მო­ში, აქ გულ­გრი­ლო­ბა და­უშ­ვე­ბე­ლია. თბი­ლი­სი წლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში კა­ტას­ტრო­ფუ­ლი რა­ო­დე­ნო­ბის პარ­კე­ბის, სპორ­ტულ-გა­მა­ჯან­სა­ღე­ბე­ლი მო­ედ­ნე­ბის, სკვე­რე­ბის, დაქ­ვემ­დე­ბა­რე­ბუ­ლი ტყე­ე­ბის გა­ნად­გუ­რე­ბის ტე­რი­ტო­რი­ად და ად­გი­ლად იქცა, ჩვენ ვიზ­რუ­ნებთ ქა­ლა­ქის ეკო­ლო­გი­ა­ზე, ტყის აღ­დგე­ნა­სა და რეკ­რე­ა­ცი­უ­ლი ზო­ნე­ბის გა­ფარ­თო­ე­ბა­ზე. ჩვენ დე­და­ქა­ლაქ­ში დავრგავთ და გა­ვა­ხა­რებთ ერთ მი­ლი­ო­ნამ­დე ხეს. არც ერთ სამ­შე­ნებ­ლო პრო­ექტს მე­რია არ და­ამ­ტკი­ცებს, თუ მას­ში გამ­წვა­ნე­ბი­სა და პარ­კი­რე­ბის კომ­პო­ნენ­ტი არ იქ­ნე­ბა გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი" - ამ­ბობ­და და­ვით ნარ­მა­ნია სა­არ­ჩევ­ნო პროგ­რა­მის წარ­დგე­ნი­სას, თუმ­ცა ხე­ე­ბის და­სარ­გა­ვად კომ­პა­ნი­ებ­თან და­დე­ბულ სა­ეჭ­ვო ხელ­შეკ­რუ­ლე­ბებ­სა და გამ­ხმა­რი ნარ­გა­ვე­ბის რა­ო­დე­ნო­ბას თავი რომ და­ვა­ნე­ბოთ, სულ ცოტა ხნის წინ, თა­ვად­ვე გა­ნა­ცხა­და, რომ თბი­ლის­ში 2014 წლი­დან დღემ­დე 650 ათა­სამ­დე ხე-მცე­ნა­რე და­ირ­გო.

რკი­ნიგ­ზის ხა­ზის პე­რი­ფე­რი­ულ ნა­წილ­ში გა­და­ტა­ნა

დე­და­ქა­ლა­ქის გან­ტვირ­თვის მიზ­ნით, და­ვით ნარ­მა­ნია თბი­ლი­სე­ლებს რკი­ნიგ­ზის ხა­ზის ქა­ლა­ქის პე­რი­ფე­რი­ულ ნა­წილ­ში გა­და­ტა­ნა­საც და­პირ­და: "რკი­ნიგ­ზის ხა­ზის გა­და­ტა­ნა აუ­ცი­ლე­ბე­ლია, რი­თაც გა­მო­თა­ვი­სუფ­ლდე­ბა კო­მერ­ცი­უ­ლი თუ სა­ზო­გა­დო­ებ­რი­ვი და­ნიშ­ნუ­ლე­ბის სივ­რცე ქა­ლა­ქის ცენ­ტრა­ლურ უბ­ნებ­ში" - აცხა­დებ­და თბი­ლი­სის მე­რო­ბის კან­დი­და­ტი.

რკი­ნიგ­ზის ხაზი ისევ იმა­ვე ად­გილ­ზეა გან­თავ­სე­ბუ­ლი და მარ­თა­ლია, დე­და­ქა­ლა­ქის გენ­გეგ­მა­ში პრო­ექ­ტის გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბა გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლია, თუმ­ცა გა­ურ­კვე­ველ ვა­დებ­ში.

"ლი­ლოს" ნა­გავ­საყ­რე­ლი

2014 წელს "ოც­ნე­ბის" მე­რო­ბის კან­დი­და­ტი სა­ვაჭ­რო ცენ­ტრ "ლილო მო­ლის" თა­ნამ­შრომ­ლებს ეკო­ნო­მი­კუ­რი ვი­თა­რე­ბის გა­უმ­ჯო­ბე­სე­ბა­სა და ბაზ­რე­ბის ინფრას­ტრუქ­ტუ­რის მო­წეს­რი­გე­ბას და­პირ­და. "ლი­ლოს ნა­გავ­საყ­რე­ლი დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში და­სა­ხუ­რია, ვი­ნა­ი­დან ის ვერ აკ­მა­ყო­ფი­ლებს იმ ძი­რი­თად მო­თხოვ­ნებს, რო­მელ­საც ნა­გავ­საყ­რე­ლი უნდა აკ­მა­ყო­ფი­ლებ­დეს. ის არის მო­სახ­ლე­ო­ბას­თან საკ­მა­ოდ ახ­ლოს და ქმნის დის­კომ­ფორ­ტს და ჯან­მრთე­ლო­ბის­თვის არის სა­ში­ში. გარ­და ამი­სა, აე­რო­პორტთან არის ახ­ლოს და "იკა­ოს" წე­სე­ბის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გოა. აქე­დან გა­მომ­დი­ნა­რე, ჩვენ დრო­თა გან­მავ­ლო­ბა­ში დავ­ხუ­რავთ ლი­ლოს ნა­გავ­საყ­რელს",- ეს გან­ცხა­დე­ბა კი არ­ჩევ­ნებ­ში გა­მარ­ჯვე­ბი­დან ორი თვის თავ­ზე გა­ი­მე­ო­რა, თუმ­ცა ნა­გავ­საყ­რე­ლი დღე­საც იგი­ვე ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე ფუნ­ქცი­ო­ნი­რებს და ლი­ლოს მო­სახ­ლე­ო­ბა ისევ ეკო­ლო­გი­უ­რი კა­ტას­ტრო­ფის ზღვარ­ზეა.

რუ­სუ­დან შე­ლია

AMBEBI.GE