70 წელი კაპას და სტეინბეკის საქართველოში მოგზაურობიდან და "რუსული დღიურის" თანამედროვე ვერსია

"თბილისის ფოტო ფესტივალის" ფარგლებში, "თიბისი გალერეამ" ორ გამოფენასა და ალბომის - "რუსული დღიურის კვალდაკვალ" პრეზენტაციას უმასპინძლა.

Magnum Photos დამაარსებლის, ცნობილი ომის ფოტოგრაფის, რობერტ კაპასა და ამერიკელი ნობელიანტი მწერლის, ჯოს სტეინბეკის მოგზაურობიდან საბჭოთა კავშირის სამ ქვეყანაში - რუსეთში, უკრაინასა და საქართველოში 70 წელი შესრულდა. 1947 წელს, ამ სამ ქვეყანაში მოგზაურობის შედეგად, კაპამ და სტეინბეკმა ფასდაუდებელი და უჩვეულო მასალა შექმნეს მსოფლიოსთვის უცნობი "საბჭოთა ადამიანის" ცხოვრების შესახებ, რასაც მოჰყვა მოგზაურობის ამსახველი პუბლიკაციები "ნიუ იორკ ჰერალდ ტრიბუნში" და "ლედის ჰომ ჯურნალში".

გამოიცა სტეინბეკის წიგნი "რუსული დღიური", რომელსაც თან ახლდა რობერტ კაპას მიერ მოგზაურობისას გადაღებული ფოტოები.

წლევანდელი იუბილის ფარგლებში, სააგენტომ Magnum Photos ამ პროექტის ახალი ვერსია შექმნა თანამედროვე ფოტოგრაფისა და მწერლის მონაწილეობით, რომლებმაც 70 წლის შემდეგ, მიმდინარე წლის აგვისტოში გაიარეს კაპასა და სტეინბეკის მარშრუტი და აღწერეს ადამიანების დღევანდელი ყოფა იმავე სივრცეში.

კაპას როლი შეასრულა Magnum Photos დღევანდელმა პრეზიდენტმა, მსოფლიოში ცნობილმა ომის ფოტოგრაფმა, რუსეთისა და პოსტსაბჭოთა სივრცის საუკეთესო მცოდნემ, თომას დვორჟაკმა, რომელმაც ეს ქვეყნები ცნობილ ბრიტანელ ჟურნალისტთან ჯულიუს შტრაუსთან ერთად გაიარა. შტრაუსი "დეილი ტელეგრაფის" მოსკოვის ბიუროს ყოფილი ხელმძღვანელია; ასევე იყო კოსოვოს, ერაყისა და ბალკანეთის კონფლიქტების საერთაშორისო მიმომხილვევლი.

თომას დვორჟაკისა და ჯულიუს შტრაუსის მოგზაურობა, აგვისტოში, 4 კვირის განმავლობაში გაგრძელდა. ფოტოგრაფი და ჟურნალისტი ასევე სოხუმში ჩავიდნენ და ფირზე აღბეჭდეს ქალაქი. მოგზაურობის შედეგად შეიქმნა უნიკალური მასალა - ფოტოები და ჩანაწერები, რუსული დღიურის თანამედროვე ვერსია. პროექტს მხარდაჭერა თიბისი ბანკმა გაუწია. პროექტის საბოლოო შედეგებიც -დვორჟაკისა და კაპას ფოტოგამოფენა და ალბომი "რუსული დღიურის კვალდაკვალ", დაინტერესებულმა საზოგადეობამ სწორედ თიბისი ბანკის გალერეებში იხილეს. ალბომში ასევე შესულია კაპასა და სტეინბეკის ფოტოებისა და ტექსტების ნაწილი.

"ძალიან ბუნებრივად მოხდა თიბისი ბანკის ჩართვა ამ პროექტში. კაპას მიერ საქართველოში1947 წელს გადაღებული ფოტოები დიდი ხანია თიბისი ბანკში ინახება დაახლოებით იმ პერიოდიდან, როდესაც პირველად შედგა კაპას გამოფენა, მაგრამ ამჯერად სრულიად სხვა დატვირთვა მიეცა პროექტს. ორივე გამოფენის ერთდროულად წარმოდგენით, დამთვალიერებელს შესაძლებლობა მიეცა ერთმანეთისთვის შეედარებინა 70 წლის წინანდელი და დღევანდელი, ორივე დიდი ფოტოგრაფის მიერ აღბეჭდილი, რეალობა. ამან სრულიად სხვა მასშტაბი და კონტექსტი შესძინა პროექტს" - განაცხადა, თიბისი ბანკის არტ კურატორმა, ნინა ახვლედიანმა.

პროექტით "Magnum Retold" ("მაგნუმის ისტორიების კვალდაკვალ") Magnum Photos აგრძელებს მსოფლიოს უმნიშვნელოვანესი ამბების თხრობას. პროექტი გულისხმობს ფოტოგრაფიის ისტორიის უმნიშვნელოვანესი მოვლენების თავიდან გადაღებას.

ნინო ბასილაშვილი

R