ბონსაი - ჯუჯა სილამაზე იაპონურად

"ეს არის ბონსაი (მინიატიურული ხე), მისი გამოყვანის ტრადიცია პირვე­ლად ჩინეთში გაჩნდა, შემდეგ იაპონ­იაში ცოტა სხვა მიმართულებით გაგ­რძელდა და დაიხვეწა", - გვეუბნება­ ალექსანდრე მესხი, ადამ­იანი, რომე­ლსაც ბონსაი გამოჰყავს. მასთან სტუმ­რად მისულებს ულამაზესი­ მინიატიურული ხეები (ღვია, ნაძვი, თუთა, ნეკერჩხალი, ვაშლი, ბზა...) დაგვხვდა, რომლებზეც ბატონი ალექსანდრე დიდი მონდომებით მუშაობს.

- ევროპაში ჯუჯა ხე XIX საუკუნის ბოლოს გაიცნეს, როცა საფრანგეთში პირველი გამოფენა მოეწყო და ევროპელებმა მსოფლიოს მიღწევები პირველად ნახეს. მაშინვე არ აღფრთოვანებულან, თუმცა 30-იანი წლების ბოლოს ევროპაში უკვე ძალიან პოპულარული იყო.

- დღეს ბონსაი განსაკუთრებით ამერიკაშია პოპულარული. არიან მისი კოლექციონერებიც, სპეციალისტები. ბონსაის იაპონელებმა განსხვავებული რაღაცები შესძინეს, თუმცა ყველაფერი მაინც გემოვნებაზეა დამოკიდებული.

- თქვენ როდის დაინტერესდით ბონსაით?­

- 13 წლის ვიყავი, როცა მინიატიურულ ხეებზე ტელევიზიით რამდენიმეწუთიანი გადაცემა ვნახე. შესწავლა ინსტიტუტის დამთავრების მერე გადავწყვიტე,­ თუმცა საქართველოში ვერც სპეციალისტი ვიპოვე და ვერც - ლიტერატურა. 1990 წელს შემთხვევით მივაგენი რუსულად ნათარგმნ წიგნს, რომლის მიხედვით დავიწყე სწავლა, მაგრამ მაშინ ინტერნეტი არ არსებობდა და ბევრს ვერაფერს მივაღწიე. 10 წელიწადზე მეტი დამჭირდა, სანამ მივხვდებოდი, როგორ უნდა მიმეღო ბონსაი. ჯერ ერთი, მასწავლებელი არ მყავდა, მეორეც, მცენარეა, რაც უნდა ქნა, მაინც თავის ჭკუაზე იზრდება...

უპირველესად უნდა ვთქვათ, რომ ბონსაი­ არ არის გენეტიკურად ჯუჯა მცენარე და ლამაზ ჯუჯა ხედ თავისთავად არ იზრდება. ის ჩვეულებრივი ხეებისგან გამოგ­ვყავს - ნაძვის, ფიჭვის, თუთის, ვაშლის,­ ნეკერჩხლისგან. ბონსაის უნდა ჰქონდეს ლამაზი ხის ბუნებრივი სხეული. არ უნდა იყოს მიგრეხილ-მოგრეხილი, უნდა დაიცვა პროპორცია, სიმეტრია, რათა ლამაზი გამოვიდეს.

- თავიდან რა ნერგით დაიწყეთ?

- თუთით და აივანზე მქონდა სულ სამი-ოთხი მცენარე. როცა აივანზე ვეღარ ვტევდი, მრავალსართულიანი კორპუსის სახურავზე გადავინაცვლე. ხეები დიდ თაროებზე განვალაგე. ორი წელია, რაც გამოფენის ტერიტორიაზე გადმოვედი, გავფართოვდი და უკეთ მუშაობის პირობებიც მაქვს.

გაგრძელება